Ременски: Земање на отисоци од прсти е криминалистичка метода, а не е статистичка постапка

Експратеничката од СДСМ Фросина Ременски за предлогот на вМРО-ДПМНЕ пописот да се спроведе со отисок од прст смета дека тоа е криминалистичка, а не статистичка операција. Таа на Фејсбук прашува дали предлогот е дефокус од клучните одговори дали воопшто е можен попис со отисоци од прст.

– Не знам со која цел нужната потреба од попис на населението кое не сме го спровеле 20 години (единствена земја во светот сме!) во моментот се сведува на дебата за тоа дали било скапо и долго набавувањето на терминали за отисоци од прсти, или пак дали таа постапка ќе ги увери сите во веродостојноста на резултатите од пописот. Не знам исто така, дали е ова уште еден ПР-спинПР-СПИН за дефокус од клучните одговори на тоа, дали воопшто е можен попис со отисоци од прсти? Гледам дека сите ја лапнаа јадицата на оваа „дебата”, а фелата и струката молчи. Зошто? – пишува Ременски.

Според неа, оваа тема има две димензии.

– За едната (кривично-правната) зборував, докажав и ќе зборувам и докажувам уште – се додека ветингот не ги исфрли на површина „извршителите” на криминалните нарачки. За да ја разбијам квази-дебатата од прес пултови за „попис со отисоци од прсти” ќе ја истакнам втората димензија (фактичката, научната, институционалната) која ги руши сите глупоштини од прва.А тоа е следново:

Не постои ниту еден пример на земја во светот што спровела  „попис со земање на отисоци од прсти” од граѓаните за нивна идентификација. Ако нема пример, нема од кого да се црпе искуство, предности и недостатоци. Дактилоскопирањето (земање на отисоци од прсти заради идентификација) е криминалистичка метода, а не е статистичка постапка и операција. Отисокот од прст како уникатен биометриски податок на човекот не може и не смее да се зема од било која институција или за намена за која тоа не е дозволено. Биометриските патни исправи содржат таков податок заради системот на гранична контрола и идентификација. Поседувањето на биометриска патна исправа и лична карта (имам дилема за личната карта!?) е доволен податок дека лицето се наоѓа во базата на биометриски податоци на МВР. Во попис идентитетот, на пример на децата се докажува и со извод од матичната книга на родени, од причина што не секое малолетно лице има патна исправа. Отисокот од прст може и има законско право да го колектира, мечира и обработува институцијата (полиција) која издава и изработува биометриска документација во постапка на строго пропишани законски услови за заштита на личните податоци на граѓаните. Порано, водењето на базата на отисоци од прсти се вршеше со помош на картонски датотеки. Денес, тие бази се заменети со нови методи на компјутерска обработка на овие податоци, со специјални системи кои ги користат криминалистичко-форензичките институции: APIS (automatic palmprint identification system) и AFIS (automatic fingerprint identification system), односно системи за компјутерска обработка на отпечатоци од дланки и прсти. Точно утврдување на идентитет на лице преку отисок од прст може да (на)прави само институција која располага и управува со базата на отпечатоци од прсти на граѓаните. Тоа кај нас е МВР. Тоа значи, да има постапка во која човек ќе аплицира отисок од прст на апарат (терминал) кој ќе го трансмитира, отисокот до базата,  односно до стручното лице кое работи на системот на обработка и кое преку постапка за мечирање (совпаѓање) ќе изврши повратен одговор за отисокот/лицето, односно потврда на неговиот идентитет. Не сите граѓани на една земја се дактилоскопирани, односно нивните отисоци од прсти се наоѓаат во базата на податоци на МВР – пишува Ременски.

Таа додава дека пописот на населението согласно закон и сите важечки европски стандарди го прават Заводите/Директоратите за статистика на земјите, во ниту еден случај МВР. МВР во својата законска регулатива има услови и цели за примена на полициско овластување „утврдување на идентитет на лице”. Пописот на населенито преку идентификација на граѓани преку отисоци од прсти не е законска надлежност на МВР.Пописот на населението не опфаќа само попис на лица, туку и попис на стока, движни и недвижни ствари, земјиште и сл.

– Ова се само неколку од клучните аргументи дека оваа дебата е безпредметна и класично непознавање на материјата и политички дефокус од клучното прашање дека попис мора да се спроведе. Во точката 6 го спомнав AFIS системот за обработка на папиларните линии (отисоците од прсти). Во тој контекст сакам да потсетам дека, во фингирана, фалсификувана, криминална постапка во која учествувале владини функционери и припадници на МВР во 2010-2013 година се набавени три (3) AFIS системи, од кои еден е во МВР (?), а по другите два (2) фиктивно и со „лупа”, 7,5 години трагаше ОЈО Гордана Смаќовска од ОЈО за ГОКК Што најде? Нашироко ќе слушате и читате по божиќните празници – тука на мојот профил. Кога ќе имаме институции кои ќе умеат и можат да ги заштитат базите на лични податоци на граѓаните од неовластени упади од внатре и од надвор, тогаш ќе се убедам дека може да изведеме сложена операција. Хакирањето на веб страната на ДИК во која се наоѓа базата на лични податоци на граѓаните со право на глас, добиена со компарирање на 17 бази на податоци од различни институции во 2016 година, покажа колку (не)знаеме да заштитиме критична инфраструктура Молкот на МВР и ОЈО кои беа должни ова да го истражат дополнително потврдува со каква стручност, брижност и нужност (не)сме постапиле. Во следен пост ќе потсетам дека истите тие институции не постатуваат по пријави за  двојни идентитети (пријавени). На пример, мене уште ме интересира „Дали Митар и неговиот близнак имаат ист отисок од прст (објавен пост со пријава). Но, да не се лажеме, ова не е прашање за попис, туку прашање за истрага и одговорност. Ако слушнам некои од овие наведени аргументи „против” попис со отисок од прсти, нака се има доблест да кажат ММЕ кој прв почна, освен ако дефокусот, а не аргументите се цел.

П.С Никола Тодоров да си го земете (сите) да ви (до)објасни за пописит со отисоци од прсти. Има и други експерти де, но Никола е уникатен – напиша Ременски на Фејсбук.