РУСКИОТ ЈАЗИК И РУСКАТА ЦРКВА ОФИЦИЈАЛНИ ВО ЦЕЛА УКРАИНА, ПРЕПОЛОВЕНА АРМИЈА, ОДЗЕМЕНИ ТЕРИТОРИИ… Протекоа детали од Планот на Трамп за мир во Украина

Американскиот поранешен претседател Доналд Трамп го одобри контроверзниот мировен план за Украина, составен од 28 точки, кој според повеќе извори би значел сериозно намалување на украинскиот суверенитет и ограничување на нејзините вооружени сили. Планот во моментов циркулира меѓу дипломатски кругови, а многумина предупредуваат дека не ветува вистински мир, туку ги повторува руските максималистички барања од почетокот на инвазијата.

Во изработката на документот учествувале високи претставници од трамповата администрација, меѓу кои специјалниот пратеник Стив Виткоф, потпретседателот Ј. Д. Венс, државниот секретар Марко Рубио и Џаред Кушнер. Во процесот бил инволвиран и рускиот олигарх Кирил Дмитриев, близок до Кремљ, што остава впечаток дека планот не е само американска иницијатива, туку и резултат на паралелни консултации со Москва. Американска делегација, предводена од секретарот за копнена војска Дан Дрискол, неодамна била и во Киев, што дополнително ја отвора дилемата дали на Украина ѝ се врши притисок за прифаќање на предлогот.

Најболно – територијални отстапки и ослабена армија

Најспорниот дел од планот се однесува на територијалните отстапки. Украина би морала да се повлече од делови од источните региони, вклучително и површини што моментално ги контролира. Дополнително, дел од тие територии би биле дефинирани како демилитаризирана зона, без присуство на украинска армија. Иако формално се предвидува Русија да нема стационирано трупи таму, критичарите предупредуваат дека ваквите договори често остануваат без реална примена.

Според предлогот, Украина би морала значително да ја намали својата армија и да го ограничи користењето или набавката на одредени категории тешко вооружување. Се предлага забрана за присуство странски војници на украинска територија и силни рестрикции за испорака на западно оружје што би можело да ја погоди руската територија. Со тоа Киев би бил оставен со сериозно намалени одбранбени капацитети.

Рускиот јазик и руската црква – официјални

Во планот се предвидуваат и јазични и културни отстапки. Рускиот јазик би добил формален статус, а Руската православна црква би добила посебна положба во земјата, иако украинското општество веќе со години се обидува да ја намали зависноста од институции што дејствуваат под влијание на Москва.

Нејасни безбедносни гаранции

Во замена за овие отстапки, Трамп нуди безбедносни гаранции од САД, но не е јасно на кој начин би биле формализирани, ниту пак како би се спроведувале. Недостигот на прецизни механизми за заштита ја прави оваа понуда несигурна и тешко мерлива во однос на ризиците што ги носи.

За Русија, не може подобро

Иако Кремљ јавно тврди дека „нема нови планови“, многу западни набљудувачи посочуваат дека делови од документот речиси буквално ги повторуваат руските барања од претходните години. Од украинска страна, анализите се исклучително критички: планот се опишува како опасен, неефикасен и ориентиран кон тоа Украина да ги изгуби клучните позиции без гаранција дека Москва ќе го почитува договорот.

Предлог-планот во 28 точки изгледа како серија еднострани барања насочени кон Украина, со нејасни и недоволно силни безбедносни гаранции. Наместо пат кон мир, повеќето коментатори го гледаат како формула што ја турка Украина кон длабоки компромиси кои личат на капитулација, што го прави предлогот многу проблематичен и тешко прифатлив како дипломатска основа.