ДИК ќе распише нов тендер за фингерпринтови, првиот е поништен поради грешно зборче

Државната изборна комисија (ДИК) подготвува нов тендер за апарати за отпечаток од прст кои треба да се употребат на претстојните локални избори во втората половина на октомври, откако претседателот на ДИК, Александар Даштевски, во петокот го поништил огласот за фингерпринтовите, потврдија од ДИК за Плусинфо.

Новиот тендер се очекува да биде објавен уште денеска и од ДИК се надеваат дека ќе биде спроведен навремено и оти нема да влијае на одржувањето на локалните избори во октомври.

Првичниот тендер е поништен откако се увидело дека во спецификацијата наместо да се бара фирма која ќе набави апарати за биометриска идентификација на гласачи, се барало електронска идентификација на лица.

Од ДИК велат дека Изборниот законик е дециден дека станува збор за гласачи, а не за лица.

Во член 108 – Утврдување на идентитетот на гласачот се вели дека „Избирачите пристапуваат да гласаат еден по еден. (2) Кога избирачот пристапува да гласа избирачкиот одбор проверува дали избирачот е на соодветното гласачко место и со ултравиолетова ламба проверува дали има небришлив белег на ноктот и палецот на десната рака. (3) Кога избирачот пристапува да гласа избирачкиот одбор го проверува неговиот личен идентитет. (4) Личниот идентитет избирачот го докажува со лична карта или патна исправа. (5) Избирачкиот одбор, по утврдувањето на идентитетот на избирачот, го заокружува неговиот реден број во изводот од Избирачкиот список и избирачот го става својот потпис, а ако е неписмен става отпечаток од десниот показалец. Ако избирачот нема десен показалец, тој ќе стави отпечаток од неговиот лев показалец, а доколку нема ни лев показалец, не се става отпечаток. (6) По идентификацијата, избирачот добива гласачко ливче и му се обележува со спреј палецот на десната рака, односно палецот на левата рака, доколку нема палец на десната, притоа внимавајќи со спрејот да се опфати и ноктот на палецот. Ако избирачот нема палец на двете раце нема да се врши обележување“.

Од Државната изборна комисија објаснуваат дека апаратите за идентификација на отпечаток од прст треба да бидат за избирачи, а не за лица.

Доколку се за електронска евиденција на лица, како што било наведено во веќе поништениот тендер, можело на јавниот повик да се пријави фирма која набавува апарати за електронско читање, како на пример за влез на вработени во фирми или за паркирање. Од друга страна, тоа значи дека на тендерот би можело да не се пријави ниту една фирма која ќе набави апарати за биометриско читање на отпечаток од прст и јавниот повик да пропадне.

Од ДИК очекуваат до втората половина на јули да заврши целата тендерска постапка и да биде избрана фирмата која ќе ги набави фингерпритовите.

По набавката на фингерпринтовите ќе треба да се изврши обука на тие што ќе управуваат со апаратите и да се имплементира опремата. Според проценките на ДИК и бројот на гласачки места, ќе се обезбедат околу 4.000 терминали.

Апаратите за фингерпринт за локалните избори беше едно од барањето на ВМРО-ДПМНЕ кое го договорија лидерот Христијан Мицкоски и премиерот Зоран Заев. Отпечатокот од прст обезбедува повисок степен на регуларност на изборите но и гаранција дека едно лице гласа само на едно место, односно на минимум да се сведе можноста гласач да гласа повеќе пати.