Штотуку започна ерата на пандемии, има повеќе од 1,6 милиони вируси на планетата

Светот влезе во ерата на пандемии и ние треба да се подготвиме за да знаеме како да се браниме во иднина.

Ова можеше да се слушне за време на Светскиот самит за здравје во Рим, со предупредување дека коронавирусот ќе стане ендемична, т.е. постојано присутна на целата планета, која ќе биде загрозена поради мноштвото вируси, а одбраната се вакцини и поинаков начин на живот.

По завршувањето на Светскиот самит за здравство во Рим, земјите учеснички ја потпишаа Римската декларација, објавена на веб-страницата на Европската комисија и Италијанскиот здравствен институт.

Непосредно пред самитот, 26 светски експерти, предводени од Питер Пиот во улога на специјален советник на претседателката Урсула фон дер Лајан, го потпишаа извештајот.

Од собирот беше покрената порака: – Ниту една земја не може да се бори сама против ковид-19, ние мора да работиме заедно и пандемијата нема да запре се додека сите не имаат еднаков пристап до ресурсите.

Имено, во овој момент, повеќе од 1,6 милиони вируси циркулираат на планетата меѓу птиците и цицачите, од кои 700.000 можат да се пренесат на луѓето. Досега се идентификувани 250 кај луѓето, додека другите сè уште не се преселиле „од еден во друг вид“.

Вирусологот Питер Пиот, кој го издвои геномот на вирусот ебола во 1976 година, објасни дека вирусите се „паметни“ затоа што се во постојана потрага по домаќин, било да се тоа растенија, животни или луѓе, за да можат да се размножуваат.

Пиот, кој работи во Лондонското училиште за хигиена и тропски болести, верува дека ковидот нема да биде последната смртоносна епидемија.

– Живееме во ера на пандемии и мислам дека ќе имаме сè повеќе од нив, казнети сме затоа што не живееме во хармонија со природата – рече тој на прес-конференција.

Фактори на нови епидемии

Пиот укажува на факторите кои шират пандемии: уништување на шумите и нелегална трговија со диви животни. Шумите зафаќаат третина од земјината топка, но има сè помалку, и наместо тоа, никнуваат фарми за одгледување животни и сè што носи профит.

Секоја минута во светот, шумите со големина на фудбалско игралиште исчезнуваат.

Не смееме да заборавиме на глобалното затоплување, бидејќи високите температури носат нови болести. Инсектите како комарци и крлежи, кои се носители на болести, се шират на поголеми и нови области.

Големите суши и поплави носат и големи промени.

Кои пандемии може да не погодат

Лајмската болест се шири сè повеќе во Северна Америка и Европа, па Европскиот центар за контрола на болести започна програма за оваа болест што се пренесува преку крлежи.

И обилните дождови влијаат на комарците кои пренесуваат денга треска. Минатата година, повеќе од три милиони луѓе во Јужна Америка заболеле од денга треска.

За време на XIX конгрес на италијанското здружение за инфективни и тропски болести, добро познат италијански вируолог од болницата „Сако“ во Милано изјави дека „научивме важна лекција од оваа епидемија што само заедно можеме да се спротивставиме на епидемии како ковид 19“.

Тој без двоумење рече дека новите големи епидемии ќе предизвикаат мулти-отпорни микроби. Овие микроби претставуваат најголема закана во оваа деценија.

Вирусологот Матео Басети од клиниката „Сан Мартино“ во Џенова на состанокот истакна дека епидемии како западенонислкиот вирус, кои биле типични за тропските предели до сега, а кои предизвикуваат тешки мозочни заболувања, можат да ја погодат Италија.

Така, вирусот „чикунгуња“, кој се пренесува од тигарскиот комарец, бил типичен за тропските предели и денес е вообичаен во регионот на Венето.

Истата работа се случува со жолтата треска во Јужна Америка, која се пренесува од комарец заразен со вирусот.

Разликата, вели Басети, е во тоа што има вакцина против жолта треска и ги советува сите што одат во делови на Јужна Америка со жолта треска, претходно да се вакцинираат.

Предупредувањата на експерти стануваат сè почести

Д-р Иларија Капуа од Универзитетот во здравство во Флорида е сигурна дека ќе нè погоди барем уште една посериозна и опасна пандемија.

– Додека има живот на земјата, ќе има вируси, како и пренесување на инфекцијата од животни на луѓе – вели д-р Капуа.

На Економскиот самит во Италија, таа им се обрати на гостите: – Повеќе не можеме да си дозволиме ваква пандемија, сега мора да инвестираме во производство на вакцини што може да се чуваат на собна температура. Потребно е да се испланира 20 години однапред.

Валтер Рикарди, советник на министерот за здравство Роберт Сперанс, се согласува со Питер Пиот дека влегуваме во ерата на пандемии затоа што создадовме, за жал, идеални услови за тоа: сиромаштија, промискуитет меѓу животните и луѓето, климатски промени и човечки движења повеќе и полесно отколку претходно пренесениот вирус.

– Оваа пандемија нема да ни донесе нокдаун, туку следната. И гледам дека не се обидуваме да се промениме, туку да се обидеме да се вратиме на претходниот начин на живот, што е погрешно. Ние мора да се промениме – вели Рикарди.

Експертски извештај: Ковид ќе стане сезонски

Извештајот, потпишан од дваесет и шест експерти, ги истакнува мерките што треба да се преземат не само за да се стави крај на оваа пандемија, туку и да се подготват за нови.

Тие веруваат дека коронавирусот ќе стане ендемичен со сезонски жаришта поради намалувањето на природниот имунитет, поради недоволниот број на вакцини во сите делови на светот и поради новите варијанти кои нема да бидат погодени од претходните вакцини.

Тој исто така вели дека новиот бран ќе ги погоди особено земјите кои немаат доволно вакцини.

Тие посочуваат дека медицинската опрема треба да биде достапна за секого, дури и за земјите во развој, треба да се следи болеста, експертите треба да разменуваат податоци и да се вработат повеќе лекари.

Како да се дејствува денес за подобро утре

Колку ќе бидат опасни следните пандемии зависи од нас самите. Експертите на СЗО и ФАО треба да обрнат внимание на зоотехничките болести, имајќи предвид дека три четвртини од заразните болести доаѓаат од животни и достигнуваат до луѓето „со скокови од вид до вид“.

Денешните инвестиции ќе ја спасат иднината и целта на новоформираната група е да направи план за глобално дејствување на долг рок што ќе спречи создавање на нови фокуси на болести како што се птичји грип, сипаници, ебола, зика и ковид-19.

Професорот Масимо Гали смета дека е потребно да се работи на клинички развој на иновативни молекули, но исто така и на подобра и поефикасна употреба на постојните лекови (според него, несфатливо е зошто толку малку се зборува за улогата на витамин Д во борбата против ковид-19).

Потребно е секоја болница да има еден дел посветен на инфектологијата, не само од клиничка гледна точка, туку и од епидемиска гледна точка. Во меѓувреме, треба да се продолжи со превенција: миење раце, насекаде и во секој случај.

Банка со опасни вируси се отвора во Швајцарија

Светската здравствена организација (СЗО) и Швајцарија пред неколку дена потпишаа договор врз основа на кој земјата ќе биде домаќин на Светска банка на вируси, лабораторија каде основни патогени агенси кои предизвикуваат сериозни болести, вклучително и коронавирусот, што предизвика светска пандемија, ќе се чуваат и проучуваат.