ИСТОРИСКИ ДОГОВОР ИЛИ САМО УБАВ ТЕКСТ ЗА КЛИМАТА? На КОП28 беше усвоено светот до 2050 да ги откаже фосилните горива, но…
САД лесно ќе се извлечат од овој „полицаец“, бидејќи ветија нешто повеќе од 20 милиони долари нови финансии за сиромашниот свет и со својата позиција како најголем светски производител на нафта и гас непроменети. Кина ќе продолжи да го шири своето производство на јаглен, како и обновливите извори на енергија, а индиската индустрија за јаглен, исто така, нема да има многу страв, коментира Гардијан.
Светот тројно да го зголеми капацитетот за обновлива енергија до 2030 година и да се забрзаат напорите да се намали јагленот и технологиите за складирање на истиот за да се исчистат индустриите и така да се декарбонизираат. А потоа, до 2050 година светот да постигне нула нето емисии „во согласност со науката“.
Ова се дел од одредбите предложени во „историскиот договор“ кој тврдат дека го постигнале земјите на конференцијата КОП28 во Обединетите Нации.
Договорот беше склучен денеска во Дубаи по две недели тешки преговори. Повеќе до 100 земји се договорија за постапно исклучување на нафтата, гасот и јагленот, а на ова се противеше нафтената група ОПЕК предводена од Саудиска Арабија. ОПЕК тврди дека светот може драстично да ги намали емисиите без да се откаже од специфични горива.
Греам Стјуарт, министерот за климатски промени на Велика Британија изјави:
– Ова е почеток на крајот на ерата на фосилните горива. Слушнавме од малите островски држави (подложни на климата) и ја разбираме нивната загриженост. Мора да се слушнат гласовите на островите.
Но, дали е ова историски договор што ќе го означи евентуалниот крај на фосилните горива? Или тоа ќе биде уште еден чекор на патот кон пеколот?, прашува Фиона Харви за британскиот Гардијан. Таа пишува дека текстот кој утрово бил усвоен содржи „дупки“ и дека на островските земји кои се најподложни на климатски промени ќе им биде најтешко додека големите сили ќе најдат начини да ги заобиколат одредбите:
„Има многу проблеми со оваа зделка. На земјите во развој им требаат уште стотици милијарди финансии, за да им помогнат да ја направат транзицијата од јаглен, нафта и гас. Развиените земји и производителите на нафта нема да бидат принудени да се движат толку брзо како што налага климатската наука.
САД лесно ќе се извлечат од овој „полицаец“, бидејќи ветија нешто повеќе од 20 милиони долари нови финансии за сиромашниот свет и со својата позиција како најголем светски производител на нафта и гас непроменети. Кина ќе продолжи да го шири своето производство на јаглен, како и обновливите извори на енергија, а индиската индустрија за јаглен, исто така, нема да има многу страв“, се вели во написот.
Сега кога е постигнат договор, земјите се одговорни за постигнување на договорот преку национални политики и инвестиции. Договореното беше поздравено од ЕУ, од многу аналитичари од самите земји.
– Заедно се соочивме со реалноста и го поставивме светот во вистинската насока – рече претседателот на КОП28, Султан ал-Џабер за време на завршните зборови на настанот, додавајќи дека договорот нуди „сеопфатен одговор“ на климатските промени.
Делегатот на Куба на пленарната седница рече:
– Ние ја препознаваме важноста и резултатите постигнати на оваа конференција. Ова е еден од најтешките и најтешките полицајци од Париз. Зголемувањето на емисиите и затворањето на прозорците за да се задржи глобалното затоплување на ниво од 1,5 Целзиусови степени се карактеризира како наша северна ѕвезда.
Вопке Хоекстра, шеф за клима на ЕУ, изјави дека „човештвото конечно го направи она што одамна требаше. Поминавме 30 години за да дојдеме до почетокот на крајот на фосилните горива“.
Делегатот од Швајцарија спомна дека потребно е чувство на итност:
– Иднината не е фосилни горива, бидејќи не постои свет каде што можеме да одржиме 1,5 живи ако продолжиме да користиме фосилни горива. Ни треба енергетскиот пакет за да испорача чувство на итност. Моментот на вистината кога ќе откриеме дали КОП28 е клучната пресвртница ќе биде кога земјите ќе ги исполнат своите нови обврски.