ПОЧНУВА ИЗБОРОТ НА НОВ ПАПА Ќе гласаат 133 кардинали затворени во Сикстинската капела

Во Ватикан денеска започнува конклавата што ќе избере нов поглавар на Римокатоличката црква по смртта на папата Франциск. Вкупно 133 кардинали учествуваат во изборот на новиот папа. За да биде избран кандидатот, тој мора да добие двотретинско мнозинство од гласовите.

Конклавата е еден од најсветите и најзатворените процеси во рамките на Католичката црква, настан од огромно духовно, историско и политичко значење. Церемонијата, која датира од средниот век, е собир на кардинали кои се собираат за да изберат нов папа – наследник на Свети Петар и духовен водач на повеќе од 1,4 милијарди католици низ целиот свет.

Зборот „конклава“ потекнува од латинскиот термин „cum clave“, што значи „под клуч“, бидејќи кардиналите се заклучуваат во силно чувана просторија – Сикстинската капела – и остануваат изолирани од надворешниот свет сè додека не донесат одлука за новиот папа.

Само кардинали под 80 години учествуваат во конклавата. Бројот на кардинали-изборници варира, но обично има околу 120 до 135. Ќе има 133 при изборот на новиот папа.

По деветдневна жалост за смртта на претходниот папа, конклавата започнува со свечена миса во базиликата „Свети Петар“. Оваа миса наречена „Pro eligendo Pontifice“ ги собира сите верници и кардинали во молитва за мудроста и водството на Светиот Дух.

Попладнето, кардиналите влегуваат во Систинската капела во поворка, пеејќи древни молитви како што се Литанијата на сите светци и Вени Создател Спиритус. По пристигнувањето во капелата, тие се заколнуваат на тајност и лојалност. Потоа, водителот на церемониите ја изговара клучната фраза „Extra omnes“ („Сите надвор“), по што секој што не е дел од конклавата мора да ја напушти просторијата, а вратите се затвораат и заклучуваат.

Гласањето може да започне веднаш, но почесто започнува следниот ден. Секој ден има четири круга на гласање: два наутро и два попладне. Кардиналите користат однапред подготвени ливчиња со натпис „Јас избирам за Врховен Папа“, на кои тајно го пишуваат името на својот кандидат.

Гласовите потоа внимателно ги бројат избраните инспектори (броители на гласови), додека тројца други кардинали ја проверуваат исправноста на целиот процес. За да биде избран кандидатот, тој мора да добие двотретинско мнозинство од гласовите.

Доколку по неколку гласања не се избере папа, процесот привремено се прекинува за еден ден молитва и размислување. Во случај на долгорочен застој, правилата дозволуваат префрлање на избор помеѓу двајцата кандидати со најмногу гласови, но дури и тогаш е потребно апсолутно мнозинство. По секое гласање, гласачките ливчиња се горат. Ако од оџакот на Систинската капела се појави црн чад, тоа значи дека новиот папа не е избран. Појавата на бел чад симболизира дека изборот е направен – Habemus Papam! („Имаме папа!“).

Избраниот кардинал прво мора да го прифати изборот и да го избере своето папско име. Потоа се повлекува во посебна просторија позната како „Соба на солзите“, каде што за прв пат се облекува во белите папски одежди.

Набргу потоа, кардиналот протоѓакон излегува на балконот на базиликата „Свети Петар“ и дава соопштение. Потоа новиот папа се појавува пред собраните верници и го дава својот прв благослов на светот.