ТРАМП НУДИ МИЛИЈАРДИ ЗА ИРАНСКАТА ЦИВИЛНА НУКЛЕАРНА ПРОГРАМА ЗА ДА ГО ВРАТИ ТЕХЕРАН НА ПРЕГОВАРАЧКАТА МАСА?! Иран засега одбива разговори со САД
Според извори на Си-Ен-Ен, најмалку еден од прелиминарните предлози на САД содржи повеќе стимулации за Иран, при што дел од деталите биле усогласени на таен состанок што траел неколку часа. Состанокот се одржал минатиот петок во Белата куќа, меѓу специјалниот американски претставник за Блискиот Исток, Стив Виткоф, и партнери од Персискиот Залив – токму ден пред американските сили да извршат напад врз Иран.
Иран во моментов нема план да се сретне со САД, изјави иранскиот министер за надворешни работи, Абас Аракчи, во четвртокот во интервју на државната телевизија, негирајќи ја изјавата на американскиот претседател Доналд Трамп дека Вашингтон планира разговори со Иран следната недела, објави Ројтерс.
Министерот рече дека Техеран сè уште проценува дали разговорите со САД се во интерес на земјата, по 5 претходни рунди преговори кои беа прекинати откако Израел и САД извршија напади врз иранските нуклеарни постројки.
САД и Израел тврдат дека нападите имале за цел да ја ограничат способноста на Иран да создаде нуклеарно оружје, додека Иран инсистира дека неговата нуклеарна програма е насочена исклучиво кон цивилна употреба.
Аракчи додаде дека штетите на нуклеарните објекти „не биле мали“ и дека надлежните институции се обидуваат да ја проценат новата состојба со иранската нуклеарна програма, што ќе го одреди и идниот дипломатски пристап на земјата.
Трамп бара решенија да го врати Иран на преговарачката маса
Администрацијата на Трамп разгледува повеќекратни стимулации за враќање на Техеран на преговарачката маса, вклучително и помош на Иран да пристапи до 30 милијарди долари (25,6 милијарди евра) за изградба на нуклеарна програма за цивилно производство на енергија, како и за ублажување на санкциите и ослободување милијарди долари од ограничени ирански средства, објави Си-Ен-Ен, повикувајќи се на 4 извори кои се запознаени со ситуацијата.
Изворите велат дека високи американски и блискоисточни претставници ги разговарале предлозите со Иранците „зад сцената“, дури и во услови на серија воени напади во Иран и во Израел во последните две недели.
– Овие разговори продолжија оваа недела, откако беше постигнат договор за прекин на огнот меѓу Израел и Иран – велат изворите.
Функционерите на администрацијата на Трамп нагласија дека се поднесени неколку предлози и дека тие се прелиминарни, но дека нивната основа е нулта збогатување на ураниум од страна на Иран.
Најмалку еден прелиминарен нацрт на предлогот вклучува неколку стимулации за Иран, изјавија извори за Си-Ен-Ен, а некои детали биле договорени на таен, повеќечасовен состанок помеѓу специјалниот претставник на САД за Блискиот Исток, Стив Виткоф, и партнерите од Заливот во Белата куќа минатиот петок, денот пред американската војска да го нападне Иран.
Меѓу условите што се разгледуваат, а кои претходно не беа откриени, е инвестиција од околу 20 до 30 милијарди долари во нова иранска нуклеарна програма без збогатување ураниум, која би се користела за цивилни енергетски цели, изјавија претставници на администрацијата на Трамп и извори запознаени со предлогот.
– САД се подготвени да ги водат овие разговори со Иран – изјави за Си-Ен-Ен претставник на администрацијата на Трамп.
Тој рече дека „некој ќе мора да плати за да изгради нуклеарна програма“, но дека САД „нема да ја преземе таа обврска“.
Други стимулации вклучуваат потенцијално укинување на некои санкции врз Иран и дозволување на Техеран да пристапи до 6 милијарди долари што моментално се наоѓаат на странски банкарски сметки што му е забрането слободно да ги користи.
Друга идеја што се појави минатата недела и која моментално се разгледува е сојузниците од Персискиот Залив, поддржани од САД, да платат за замена на нуклеарниот објект Фордо, кој САД го погодија со бомби за уништување бункери во текот на викендот, програма без збогатување ураниум, велат два извора запознаени со ситуацијата.
– Има многу различни луѓе кои смислуваат идеи, а многу од нив се обидуваат да бидат креативни – рече еден од изворите запознаени со дискусиите.
Друг извор, запознаен со првите пет рунди американско-ирански нуклеарни разговори, кои се одржаа пред воздушните напади врз иранските нуклеарни објекти, рече дека „мисли дека е сосема неизвесно“ што ќе се случи следно.