ШТО Е ТОА „СИНДРОМ НА БОЛНА ЗГРАДА“? Дали сте ги забележале овие симптоми среде лето и не знаете што е со вас?

Климатизацијата може да биде спас во жешките летни денови – го лади воздухот и ја контролира влажноста, правејќи го престојот во затворен простор многу попријатен. Но, микробиолог предупредува дека понекогаш може да доведе до болест.

– Ако системот за климатизација не работи правилно или не се одржува правилно, може да биде контаминиран со заразни микроорганизми – објаснува д-р Примроуз Фристон од Универзитетот во Лестер, пишува The Sun.

„Синдром на болна зграда“

Заболувањето по долго време поминато во климатизирани простори дури има и свое име – „синдром на болна зграда“. Тоа е збир на симптоми поврзани со престој во одредена зграда или соба, кои се влошуваат или исчезнуваат по напуштањето на зградата. Симптомите често се поврзани со лош квалитет на воздухот во затворениот простор, а вклучуваат: главоболки, затнат или растечен нос, сува кожа и чешање, суви, болни очи или грло, кашлица, осип на кожата, како и замор и тешкотии при концентрирањето.

Студија од 2023 година од Индија следела 200 здрави возрасни лица кои работеле 6-8 часа на ден во климатизирана канцеларија во споредба со 200 кои не работеле. Групата со климатизација имала повеќе симптоми на синдром на болна зграда, особено алергии, имале послаба функција на белите дробови и почесто отсуствувале од работа.

Опасни микроорганизми
Лошо одржуваните системи за климатизација можат да бидат дом на бактериски патогени кои предизвикуваат сериозни инфекции:

Legionella pneumophila – предизвикува легионерска болест, инфекција на белите дробови која се пренесува со вдишување капки вода што ги содржат овие бактерии. Инфекцијата може да биде опасна по живот и често бара хоспитализација. Симптомите вклучуваат кашлање, треска, главоболки и отежнато дишење.

Габи како што се Aspergillus, Penicillium и Cladosporium можат да растат во системите за климатизација. Овие инфекции можат да бидат сериозни за ранливи пациенти – имунокомпромитирани пациенти, оние кои имале трансплантација на органи или се на дијализа и предвремено родени бебиња.

Вирусите исто така можат да се шират преку климатизација. Норовирусот може да се пренесе преку воздух преку клима уредите – еден случај во кинеска градинка покажал дека 20 деца биле заразени преку клима-системот.

Сувата слузница – дополнителен ризик

Климатизацијата ги намалува нивоата на влажност, правејќи го воздухот во затворен простор посув од надворешниот воздух. Продолженото изложување на средини со ниска влажност може да ги исуши слузниците во носот и грлото, влијаејќи на нивната способност да спречат влегување на бактерии и габи во телото.

Сепак, клима уредите можат да помогнат во спречувањето на ширењето на болести. Истражувањата покажуваат дека клима уредите кои редовно се одржуваат и дезинфицираат можат да ги намалат нивоата на циркулирачки вируси, вклучително и COVID-19, бидејќи се дизајнирани да ги филтрираат загадувачите од воздухот.

Клучот е во правилното одржување – редовното чистење и замена на филтрите гарантира дека климатизацијата останува корисна, а не штетна за здравјето.