Некои луѓе секогаш велат дека пазарите нема да закрепнат. Зошто се толку сигурни во тоа?
Како пазарите се опоравува од кризите во последните 150 години.
Она што некој може да го помисли кога зборува за инвестирање во ваква криза е – дали можат да бидат невидени последиците од коронавирусот и нешто што ќе ги засени сите кризи во минатото. Дали ефектите врз економијата можат да бидат поголеми од кога било досега? За време на секоја криза во минатото, некои луѓе секогаш се прашуваат: „Дали е ова најлошото досега?“, пишува „Jutarnji“.
Историјата и искуството ни одговараат на овие прашања. Кризите што минале, а имало многу, биле сигурно некои од „најлошите досега“. Пред пандемијата со коронвирусот, имаше десетици кризи кои повеќе или помалку ја зафатија глобалната економија и финансиските пазари.
Графикот го илустрира влијанието на кризите врз долгорочниот нагорен тренд на хипотетичкиот индекс на берза на САД во текот на изминатите 150 години. Тој покажува дека патот до успехот и позитивното враќање е трнлив, но дека пазарот има тенденција да расте и покрај краткорочните кризи и осцилациите.
Многу луѓе ја споредуваат тековната криза со кризата во 2008 година. Пандемијата, иако е единствена во поновата историја, не е слична со големата финансиска криза во 2008 година. Тогаш, кризата беше активирана од големиот колапс на американскиот пазар на недвижности и пропаѓањето на четвртата по големина американска инвестициска банка – „Lehman Brothers“.
Под влијание на падот на цените на недвижностите во тоа време и од задолженоста на приватниот сектор, многумина се свртеа кон отплата на заемите и намалените трошења и инвестициите. Имаше забавување на економскиот раст и голема недоверба во банкарскиот систем. Денес не постои таква нестабилност во финансискиот систем.
За време на сите минати кризи, пазарот на опаѓање траеше со денови или месеци. Имаше паника и распродажба и страв како што е сега. Како и да е, на крајот, пазарот секогаш ги обновуваше и наградуваше трпеливите инвеститори, пренесува „Jutarnji“.
Кога станува збор за оваа криза, сигурно ќе заврши, бидејќи ќе се најде вакцина или друг лек за коронавирусот за година ипол.
Сепак, ќе има промени во однесувањето на потрошувачите и условите на производство, кои сега целосно е тешко да се предвидат и ќе влијаат на вредноста на тековните портфолија на инвестициите и креирањето на идните одлуки за инвестиции.