🎥 МИЦКОСКИ СОЗДАВА ШИРОК КОНСЕНЗУС ЗА ПРЕДЛОГОТ ЗА ОДЛОЖЕНО ДЕЈСТВО НА УСТАВНИТЕ ПРОМЕНИ Конечно нешто ново во надворешната политика

Предлогот на премиерот Христијан Мицкоски за одложено дејство на уставните измени. со кои Бугарите ќе влезат во Преамбулата, добива поширока политичка поддршка дома. Освен коалициските партнери во Владата, ЗНАМ и Вреди, согласност веќе даде опозициската ЛДП. СДСМ најави дека е подготвен да разговара за сè што ќе овозможи исчекор на Македонија во евроинтеграциите.

Мицкоски: Ако Преспанскиот беше „ремек-дело“, ајде да го повториме

Премиерот Мицкоски, синоќа, на 20. Европски самит во Салцбург посветен на Европската Унија и на реформите, истакна дека државата е блокирана од нерационален и билатерален спор со Бугарија. Тој предложи спорот да се надмине со одложена примена на уставните измени, по терк на Преспанскиот договор, со кој државата го смени уставното име.

– Во нашата преговарачка рамка со ЕУ, за прв и, се надевам, за последен пат, имаме билатерални прашања кои се таму покрај Копенхашките критериуми. Ниедна земја пред нас не била во таква ситуација. Ние сакаме да сме конструктивни, да седнеме на маса и да ги објасниме фрустрациите на нашите граѓани, кои се чувствуваат предадени. Да се биде конструктивен, значи да се нудат решенија. Нашиот последен предлог може да биде прифатлив за сите. Секогаш се обидувам да разговарам на јазик кој е разбирлов северно од Виена. Не ме сфаќајте погрешно, но ако Преспанскиот договор беше ремек-дело на европската  дипломатија, нешто што е, да речеме, брилијантно, зошто тогаш да не го повториме ова „ремек-дело“ за конечно, трајно и одржливо решение? – рече премиерот Мицкоски пред европските политичари во Салцбург.

Нема мрдање без гаранции

Премиерот Мицкоски веќе неколку месеци пред домашната и пред европската јавност се труди да објасни дека нема дас има уставни измени за влез на Бугарите во Уставот, иако тоа е услов за продолжување на преговорите за членство со ЕУ, сè додека од Брисел не дојде некаква гаранција дека до крајот на разговорите ќе нема нова блокада од Софија. Тој и пред европските политичари објасни дека неговата позиција како премиер е удобна, со големо мнозинство во Собранието. Но, граѓаните се против уставните измени во бараната форма, па реално, без гаранции дека ќе нема нови вета, тој пред своите избирачи не може да објасни зошто повторно е потребно да го менуваме Уставот.

– Во Преамбулата треба да вметнеме мало бугарско малцинство, а не неколку стотици илјади луѓе, туку 800 до 900 граѓани кои се дел од бугарската заедница. И нормално, од европската заедница ни велат, ајде, ова не е голема работа, сторете го тоа и да продолжиме понатаму. Би било едноставно, да е првпат. Но, не е. Во претходните девет пати, не успеавме. Кога стануваше збор за испорака однадвор, секогаш имаше разговори, а ниеден исчекор напред, само нови обврски за нас. Како што одминуваше времето, растеа фрустрациите и сега чувството кај нашите граѓани е дека сме предадени. И сега, граѓаните ќе прашаат зошто да го смениме Уставот, што е со македонското малцинство во Бугарија. А не зборуваме за неколку стотици, туку за десетици илјади луѓе. За Бугарија има 14 пресуди од Судот за човекови права од Стразбур во полза на македонската заедница на Бугарија и нула пресуди за бугарското малцинство во Македонија. Па, зошто да го смениме Уставот, а во Бугарија не им дозволуваат на Македонците ниту да регистрираат здружение на граѓани? Немам аргументи да застанам пред граѓаните и да ги убедам да прифатат уставни промени, Никој не гарантира дека овие се последни и дека по шест месеци некој од исток повторно нема да бара нешто дополнително – рече премиерот Мицкоски.

И Таравари бара гаранција дека ќе нема нови уцени

Според Арбен Таравари од коалицијата Вреди, идејата на Мицкоски уставните измени да се изгласаат, но да стапат во сила кога бугарскиот парламент ќе го ратификува пристапниот договор на Македонија во ЕУ, не е лоша. Тој е оптимист дека наскоро државата ќе ги почне преговорите со ЕУ.

– Ќе ни треба гаранција дека нема повторно да бидеме условувани. Свесни сме дека рамката со Бугарија не се менува и дека на Македонија ќе ѝ требаат уставни измени. Но, ни треба и некаква гаранција, барем од центрите со влијание во светот, дека нема повторно да се бара нешто од нас. Ако продолжиме вака, различни држави може да поставуваат различни условувања – дециден е Таравари, според кого, сè се комплицира зашто во Бугарија нема стабилна влада.

На прашањето дали премиерот Мицкоски му кажал на што го темели оптимизмот за пристапниот процес на земјава во ЕУ, откако се врати од самитот на Берлинскиот процес, Тараври одговори дека не разговарале директно.

– Она што ме радува е дека тој е европски ориентиран и сака Македонија да ги почне преговорите што поскоро. Меѓутоа, секако, како премиер, бара некакви гаранции да немаме и други пречки. Ни се случува како држава од 2018 година да ни се ветува дека ги почнуваме преговорите, да направиме одредени попуштања и пак да не ги почнеме – истакна Таравари.

Филипче: Ќе поддржиме какво било подобрување на нашата позиција

Од опозицискиот СДСМ изразуваат сомнежи дали премиерот Мицкоски има јасен план за македонските евроинтеграции. Бихаќка бара итна собраниска седница, на која премиерот и Владата ќе ја презентираат својата стратегија. Но, како што рече вчера претседателот на СДСМ Венко Филипче, ќе подржат какво било подобрување на позицијата.

– Ќе испратиме и формално барање до Собранието за одржување на ваква седница, откако ќе видиме дали во јавноста премиерот ќе излезе со некаков став. Сакаме да сублимира неколку работи. Ќе го повторам ставот на партијата: ќе поддржиме какво било подобрување на нашата позиција, коешто премиерот и Владата ќе го обезбедат. Но, не би поддржале ништо со што би се довеле до некаква формална блокада. При тоа, имаме предвид дека за подобрување или за каква било промена на нашата преговарачка позиција, потребно е со консензус да одлучат сите земји членки на ЕУ. И евроамбасадорот во земјава, Михалис Рокас, вели дека тоа е многу тешко изводливо – рече Филипче.

За ЛДП ова е „можноста за излез“

Минатата седмица, ЛДП се изјасни дека е за одложено дејство на уставните измени. Претседателката Моника Зајкова рече дека тоа е можноста за излез од евроинтегративниот ќор-сокак.

„Никаде во заклучоците за проширувањето на Македонија и Албанија, усвоени од Советот на ЕУ во 2022 година, не стои дека уставните измени треба да стапат во сила веднаш, што остава простор за слободно толкување на точка 4 и точка 6 од истите. Тоа овозможува законодавецот од македонска страна да утврди во Уставниот закон кога тие ќе стапат во сила. Целата процедура може и треба да се смета завршена со самото усвојување на уставните измени и на уставниот закон, во кој ќе има преодна одредба, во која ќе пишува дека ќе стапат на сила на денот на ратификувањето на Пристапниот договор на земјата во ЕУ од страна бугарското собрание, или од парламентите на сите земји-членки на ЕУ“, соопшто неодамна ЛДП.

Според Зајкова, има можност за деблокирање без да се менуваат веќе усвоените заклучоци или Преговарачката рамка, односно „потребно е двете страни да ги прифатат можностите кои ги нудат правото и дипломатијата и македонскиот процес на пристапување кон ЕУ да продолжи“.