ГОДИНА НА НАСИЛНИОТ УПАД ВО АМЕРИКАНСКИОТ КОНГРЕС Ја научија ли Американците македонската лекција?
До декември, речиси 700 луѓе се обвинети во врска со упадот. Обвиненијата се движат од нарушување на редот и мирот до напад на федерален службеник за спроведување на законот. Околу 120 обвинети ја признаа вината.
6 јануари 2021 година ќе остане забележан како мрачен ден во американската историја. И речиси една година подоцна, бавните тркала на правдата продолжуваат да се вртат додека Американците чекаат да видат што ќе се случи следно. Во меѓувреме, властите минуваат низ една од најголемите кривични истраги во американската историја – па можеби ќе помине некое време пред сите одговори да бидат достапни, пишува МИА.
На 6 јануари, кога Конгресот се собра да ја потврди изборната победа на новоизбраниот претседател Џо Бајден, толпа поддржувачи на Доналд Трамп упаднаа во Капитолот на САД – уништуваа ѕидови, кршеа прозорци, упаднаа во федералните канцеларии, го зазедоа подот на Сенатот и крадеа мебел.
Во нападот загинаа пет луѓе, околу 140 полицајци беа повредени, а исто така причинета е штета од околу милион и пол долари. Повеќе од 700 демонстранти се обвинети.

Упадот беше првиот голем напад на Капитол од 1814 година – кога Британците го запалија за време на војната во 1812 година. Многумина за упадот го обвинија Трамп, со оглед на тоа дека тој со месеци ги инструираше своите поддржувачи да веруваат дека изборите биле наместени (и покрај доказите што го докажуваат спротивното).
Тој, исто така, даде коментари – и пред и на 6 јануари – кои беа сфатени како поттикнување насилство. Така на пример, кога од него беше побарано да ги осуди активностите на белите супремисти „Горди момчиња“ и милициските групи за време на претседателската дебата, тој само им порача „повлечете се, но бидете подготвени“.
Многу нешта се случија во 11 месеци по немирите …
Во јуни, Конгресот формираше комитет за истрага на немирите. Повикани беа да сведочат и неколку соработници на Трамп, вклучувајќи го и поранешниот стратег на Белата куќа Стив Бенон, поранешната прес-секретарка Кејли МекЕнани, поранешниот шеф на кабинетот на Белата куќа Марк Медоуз, поранешниот постар советник Стивен Милер и многу други. Но, не сакаа сите да соработуваат.

Медоуз на почетокот делумно учествуваше во истрагата на комитетот – прво им даваше на пратениците информации како што се СМС пораки и размена на е-пошта. Но, тој нагло ја смени песната, одбивајќи да се појави на сослушување и поднесе тужба против Комитетот, во обид да ја блокира поканата. Во средината на декември, пратениците кои го истражуваа упадот препорачаа Медоуз да биде обвинет за кривично дело „непочитување на Конгресот“. И Конгресот изгласа тој да биде кривично гонет, по што сега случајот е во рацете на Одделот за правда – кој ќе одлучи дали ќе го гони поранешниот шеф на кабинет.
700 луѓе се обвинети за упадот, 120 ја признале вината
Федералните обвинители оценија дека истрагата на Министерството за правда за нападот е „веројатно најсложената истрага“ што ја водела досега. До декември, речиси 700 луѓе се обвинети во врска со немирите. Обвиненијата се движат од нарушување на редот и мирот до напад на федерален службеник за спроведување на законот.
Околу 120 обвинети ја признаа вината. Во јуни, Ана Морган-Лојд, 49-годишна жена од Индијана, беше првата личност осудена по обвиненијата поврзани со упадот – таа се изјасни за виновна за едно прекршочно обвинение и доби три години условна казна. Во декември беше изречена највисоката казна за учеството во нападот на Капитол. Федералниот суд на САД осуди на повеќе од пет години затвор демонстрант кој учествуваше во нападот на Капитол на 6 јануари 2021 година. Роберт Скот Палмер од Ларго, Флорида, е осуден на 63 месеци затвор за напад на полицијата во немирите во Капитол.
Судот наведе дека Палмер фрлил дрвена даска и противпожарен апарат кон полицајците кои се обидувале да ги спречат демонстрантите, а потоа со шипка ги нападнал полицајците. Палмер е првиот меѓу учесниците во немирите на 6 јануари кој е осуден по обвинение за напад, давање отпор или попречување на службено лице со употреба на оружје. Палмер беше уапсен на 17 март. Тој се изјасни за виновен на 4 октомври.
Шаманот во крзно доби 41 месец затвор
Џејкоб Ченсли – познат како „Кјуенон Шаман“ (QAnon Shaman) кој упадна во Капитол облечен во крзнена наметка и со боја за лице – исто така беше осуден на 41 месец затвор за неговата улога во немирите. Но, експертите велат дека другите обвинети можеби нема да се соочат со време зад решетки, бидејќи многумина се соочуваат со обвиненија за дела од ниско ниво што можеби нема да резултираат со затвор.
Ројс Ламберт, судија на Окружниот суд во главниот град на САД, на 20 декември го осуди обвинетиот Девлин Томпсон на 46 месеци затвор бидејќи удрил полицаец со палка. На Томпсон, кој беше приведен во август кога се изјасни за виновен, времето што го помина во притвор ќе биде вклучено во времетраењето на казната.
Но, претстои уште многу работа. Официјалните лица сè уште трагаат по осомничените, вклучително и оние кои се обвинети за напад на полицајци и новинари, како и лицето кое поставило импровизирани експлозивни направи во канцелариите на Демократската и Републиканската партија (ФБИ нуди награда од 100 илјади долари за повеќе информации за ова лице).
Во меѓувреме, и други се соочуваат со правни проблеми. Во декември, јавниот обвинител на Дистриктот Колумбија поднесе тужба против екстремно десничарските групи „Горди момчиња“ и „Чувари на заклетвата“, како и водачите и членовите на групите, за нивната улога во немирите. Во тужбата се наведува дека тие работеле заедно на „заговор, објавување, регрутирање и финансирање на нивниот планиран напад“. Претходно член на Конгресот и група полицајци поднесоа слични тужби, но оваа е прва од владина агенција.