ГЕРМАНИЈА САКА ДА ДЕПОРТИРА 16.000 МИГРАНТИ ВО ХРВАТСКА Авионите пристигнуваат, но носат само по десетина луѓе

На 13 ноември 2024 година, чартер полета од аеродромот Франц Јозеф Штраус во Минхен во југоисточен правец. Дестинацијата беше Загреб. На списокот на патници имало 15 имиња. Тие биле државјани на Сирија, Авганистан, Турција, Јордан и на Иран. Меѓу нив имало и едно лице кое во Баварија е осудено за „повеќе нелегални влегувања“ во Сојузна Република Германија, пишува Дојче веле, пренесуваат хрватските медиуми.

Под будното око на германските полицајци, само со тој лет во Загреб биле префрлени 15 лица, кои властите на Германија во согласност со регулативата Даблин 3 ги вратиле во Хрватска.

Таа регулатива дефинира дека јурисдикција за конкретен барател на азил е земјата-членка на ЕУ во која тоа лице првпат влегло на територијата на ЕУ, односно каде што е првпат регистрирано.

„Преполн“ лет за Загреб

Летот од Минхен до Загреб не беше тајна. За тоа баварските власти преку писмено соопштение ја информираа јавноста. Исто како што објавија информации и за други „мерки за враќање“ – на пример во Романија, Грузија, Албанија, Молдавија, Србија, Косово или во Македонија.

Во средината на јуни (13.6.2024 година) беше организиран еден таков „Даблин-лет“ од Штутгарт. Тогаш и официјално беше потврдено дека е „натоварен“ – меѓу другите, во Загреб е префрлено едно лице против кое во Баварија е покрената истражна постапка поради сомнение за екстремистичка активност. Тој странски државјанин  од истражниот затвор бил директно префрлен на аеродромот во Штутгарт, односно – вратен во Хрватска.

Германските власти во иднина сакаат да го зголемат бројот на вакви летови до странски дестинации, не само до Хрватска. Берлин сака да го зголеми темпото на депортација на лица кои немаат право на заштита. Во 2023 година, во согласност со Даблин 3, Германците сакаа да депортираат 74.622 луѓе во други земји на ЕУ.

Минатата година Германците испратија најмногу барања за преземање баратели на азил во Хрватска (16.704) и во Италија (15.749) – во повеќето случаи сè уште без успех. Иако другите земји на ЕУ се согласија да преземат над 55.000 од овие „Даблински случаи“, само 5.053 луѓе се депортирани од Германија во тие земји во 2023 година, потврди Федералната канцеларија за миграција и бегалци (БАМФ).

Во првата половина на 2024 година, според БАМФ, Германија испратила барања за прифаќање на околу 40.000 мигранти до другите членки на ЕУ. Во 25.000 случаи државите се согласиле да ги примат овие лица, но практично, само околу 3.500 лица се депортирани во првите два квартали од оваа година.

Италија не прифаќа мигранти

Италија, на пример, генерално се противи на прифаќање на лица депортирани од Германија, а Рим очигледно не сака да го промени тој курс додека новиот пакт на ЕУ за миграција и азил не стапи на сила во 2026 година. Неговата цел е подобро да ги заштити премногу пропустливите надворешни граници на Унијата.

Хрватските власти се очигледно покооперативни од италијанските власти за ова прашање. На пример, баварскиот министер за внатрешни работи Јоаким Херман (ЦСУ) во неколку наврати разговараше за враќањето на барателите на азил во Хрватска со неговиот хрватски колега Давор Божиновиќ (ХДЗ).

На средбата во Минхен на 29 август годинава, двајцата се согласија дека е потребен „пресврт околу прашањето за илегалната миграција“. Во тоа време, тие изразија загриженост за миграциските движења на таканаречената „балканска рута“, а Херман ги поздрави „конзистентните хрватски напори за обезбедување на надворешната граница на ЕУ“.

Во ова доследно обезбедување на шенгенската граница, хрватската полиција, како што е документирано од различни меѓународни актери во неколку наврати, практикувала и нелегални туркања назад, односно, на нерегуларен начин, насилно ги туркала тие мигранти преку границата во правец на Босна и Херцеговина.

Една од темите на средбата меѓу Херман и Божиновиќ летово беа депортации врз основа на регулативата Даблин 3. Шефот на баварската полиција тогаш најави „интензивирање на соработката“, а под впечаток на ужасниот напад во Солинген, кој се случи само неколку дена претходно, ја повика и федералната влада да ја оптимизира практиката на депортирање одбиени баратели на азил кон други земји од ЕУ, но и кон земји како Авганистан или Сирија.

Што велат податоците од Баварија?

Дојче веле го истражи примерот на Баварија, првата федерална држава која беше „на удар“ на т.н. „Балкански рути“, во врска со тоа колку одбиени баратели на азил и други лица без право на престој оттаму  всушност се враќаат во Хрватска. Тоа е релативно мал број луѓе.

Баварската служба за азил и враќање мигранти вели дека од 1 јануари 2023 година до 30 септември 2024 година извршиле вкупно пет чартер летови во правец кон Хрватска (два лета во 2023 година, три лета во 2024 година). Вкупно 21 лице биле префрлени од Баварија во Хрватска (10 во 2023 година, 11 во 2024 година). На споменатите летови немало само одбиени баратели на азил и лица без регулирана дозвола за престој од територијата на Баварија, туку и од некои други сојузни држави во Германија.

Според податоците од 31 октомври годинава, на територијата на Баварија имало вкупно 25.646 лица кои од различни причини веќе требало да ја напуштат земјата. Меѓу нив има 460 граѓани на Република Хрватска – на пример, лица кои се законски осудени на затвор или членови на криминални организации.

Со оглед на релативно малиот број реализирани депортации и непочитувањето на Даблин 3 во пракса, сојузниот канцелар Олаф Шолц (СПД) на крајот на минатата година најави офанзива во врска со враќањето на барателите на азил кои биле регистрирани во други земји-членки на ЕУ и кој сепак успеале на крајот да влезат во Германија. Шолц тогаш вети „депортации со стил“.

Германците сакаат поинаква миграциска политика

Мнозинството германски граѓани, како што покажаа анкетите, сакаат радикален пресврт во политиката за миграција и азил. И под притисок на зајакнувањето на десничарските сили, пред сè на партијата АфД (Алтернатива за Германија), односно на ерозијата на довербата на граѓаните во сојузната влада, семафор-коалицијата тогаш објави многу поголем број на депортации на луѓето кои и онака немале право на заштита во Германија.

Едно од овие лица е 26-годишниот Иса Ал Х. Сирискиот државјанин моментално се наоѓа во истражен затвор поради сомнение дека на 23 август годинава со нож убил три лица во градот Солинген во западна Германија. Во атентатот мотивиран од исламисти се повредени осум лица.

Иса Х. всушност не требало да биде во Германија. Тој требаше да биде префрлен во Бугарија уште во минатата година, исто така врз основа на Даблин 3. Софија тогаш изразила подготвеност да го преземе, но депортацијата пропаднала бидејќи германските власти не можеле да го пронајдат.

Иса Х. пристигна во Германија на крајот на 2022 година и поднесе барање за азил. Неговото барање воопшто не беше обработено затоа што Германија и онака не беше одговорна за него – Бугарија беше. Потоа, младиот Сириец се радикализира: „Исламска држава“ (ИД) ја презеде одговорноста за атентатот во Солинген.

Законската регулатива во меѓувреме е заострена, но без поголем успех. Во првите девет месеци од оваа година, речиси 62% од планираните депортации (во членки на ЕУ или трети земји како Авганистан) на крајот не беа реализирани. Во целата 2023 година „пропаднале“ 65,6 отсто од депортациите. Според Сојузното Министерство за внатрешни работи, во 2023 година од Германија (во земјите на ЕУ или трети земји) биле депортирани вкупно 16.430 лица.

Зошто пропаѓаат депортациите?

Една од најчестите причини за неизвршување на депортации е ситуацијата во која засегнатите лица се кријат од властите, бидејќи судовите забрануваат враќање во матичната земја или летот не може да се изврши поради некоја причина, на пример поради здравствени причини.

Според податоците од јуни 2024 година, во Германија живеат 226.882 лица со статус на лица кои немаат регулирана дозвола за престој и кои треба да ја напуштат Германија. Најголем дел го сочинуваат одбиените баратели на азил – 57% од нив или вкупно 128.355.