АЛТЕРНАТИВА САМО ГО ШЕПНА ТОА ШТО ГЛАСНО СЕ ГОВОРИ ВО ЧАЈЏИЛНИЦИТЕ Заедницата на албански општини ќе биде главна тема во предизборието?
Аналитичари од албанскиот блок апелираат до македонскиот народ да не се тревожи и да не стравува од федерализација, бидејќи, како што објаснуваат, ситуацијата со Србите на Косово нема никаква сличност со ситуацијата на Албанците во земјава, а и албанскиот народ кој живее овде би имал повеќе штета отколку корист доколку се случи одвојување на општините.
Возот тргна и сега не може никој да го запре сѐ до крајот на пругата. Вака, метафорички, дел од политичките аналитичари со коишто разговараше Плусинфо го коментираат предлогот на политичката партија Алтернатива да се формира Заедница на албански општини во Македонија по истиот рецепт по кој ќе се формира Заедница на српски општини на Косово.
Како што појаснуваат експертите, ваквиот етно-националистички предлог е само почеток на тоа што еден ден ќе претставува главна цел на сите албански политички пaртии во земјава – федерализација на државата.
Од друга страна, пак, има и такви кои велат дека македонскиот народ не треба да се тревожи и не треба да стравува од федерализација, бидејќи, како што објаснуваат, ситуацијата сo Србите на Косово нема никаква сличност со ситуацијата на Албанците во земјава, а и албанскиот народ кој живее овде, тврдат нашите соговорници, би имал повеќе штета отколку корист доколку се случи одвојување на општините.
Политичкиот аналитичар Синиша Пекевски вели дека воопшто не е изненаден од барањето на Алтернатива да се формира Заедница на албански општини во Македонија, особено кога првиот повик доаѓа од некои минорни политички фигури.
Штом ќе почнеме да дебатираме на оваа тема и штом ќе почнеме да се делиме на „за“ и „против“, така и самото прашање ќе добива на важност. Нешто слично како и со бугарскиот проблем кога свесно паднавме во стапицата и дозволивме еден минорен тип како Ангел Џамбаски да стане медиумска ѕвезда.
– Воопшто не сум изненаден од барањето на Алтернатива и од некои други политички фигури од албанскиот блок за формирање Заедница на албански општини во Македонија. Едноставно, тоа некој требаше да го почне, а најчесто тоа го почнуваат некои минорни групи. Ако се вратиме 30 години во историјата, тогаш ќе се сетиме дека почетните барања на албанските партии во земјава започнаа исто така скромно, скриено и завиено. Сметам дека и сега се случува нешто такво. Барањата на албанските партии никогаш нема да престанат, без разлика на тоа што земјава е членка на НАТО и се трудиме наскоро да влеземе низ портите на ЕУ. Искрено, јас не го гледам крајот на барањата на албанските партии во Македонија. Гледаме дека сега сите албански партии од власта се спротивставија на предлогот на Алтернатива, а тоа не треба премногу да нѐ радува, оти обично така се одвиваат работите. Сега е само почеток и нормално е останатите албански партии да сакаат да го опипаат теренот – вели Пекевски.
Како што ќе одминува времето, додава тој, така ќе се засилува и желбата кај албанските партии за формирање Заедница на албански партии во Македонија.
– Штом ќе почнеме да дебатираме на оваа тема и штом ќе почнеме да се делиме на „за“ и „против“, така и самото прашање ќе добива на важност. Нешто слично како и со бугарскиот проблем кога свесно паднавме во стапицата и дозволивме еден минорен тип како Ангел Џамбаски да стане медиумска ѕвезда. Сметам дека нешто слично ќе се случи и со идејата за формирање Заедница на албански општини во Македонија, а ова прашање со сигурност ќе биде дел од предизборната кампања на политичките партии од албанскиот блок на некои идни парламентарни избори. Оти, овде не постои случајност и тој што го поднесува барањето сигурно има некаква силна поддршка надвор од границите на земјава. Се плашам што ова ќе го кажам, но земјава дефинитивно се ближи кон федерализирање. И тоа ќе биде крајниот ефект кога одредени општини нема да се сметаат за дел од Македонија и таму ќе владеат други закони, други институции – објаснува Пекевски.
Независниот пратеник Скендер Реџепи-Зејд, кој порано беше дел од пратеничката група на Алтернатива, во разговор за Плусинфо вели дека ни на самите Албанци не им одговара да се случи одвојување на некои поголеми општини на штета на сите други општини каде што живее албанско население во помал број.
– Целата работа започна кога секратерот на политичката партија Алтернатива објави статус на својот личен профил на Фејсбук, а во кој се спомнува идејата за формирање Заедница на албански општини во Македонија. Но, тоа беше само негова лична изјава и такво нешто нема да сретнете ниту во едно тело на партијата. Се надевам дека сите политички партии од албанскиот блок ќе се согласат со мене кога велам дека Албанците се дел од државата и нема никаква логика да бидат малцинство како што се Србите на Косово. Такво сценарио не води никаде. Реално е дека и резултатите од пописот прикажаа дека во Македонија живеат над 30% Албанци. Тогаш, која би била логиката одредени општини да се одвојат на штета на сите други општини каде што живее албанско население? Јас тврдам дека оваа тема за брзо време ќе се затвори и не очекувам ваква реторика да се користи за време на предизборните кампањи на некои идни парламентарни избори – објасни Реџепи.
Aпелирам до македонскиот народ воопшто да не се тревожи од ваквите идеи на политичари кои сакаат постојано да се во центарот на вниманието
Македонците да бидат спокојни, бидејќи никој не размислува за поделба на територијата, порачува првиот министер за финансии Џевдет Хајредини.
– Лажна тревога. Ниту еден Албанец нема да ги послуша албанските партии во Македонија и да направи нешто на штета на државата. Во моментов не постои никаква опасност од формирање Заедница на албански партии во земјава. Станува збор за чист популизам, а одредени претставници на политичките партии во Македонија само уште еднаш потврдија дека најважно им е да бидат на власт и да лапаат тендери. Ова е школски пример за популизам. Апсолутно не може да се подвлече паралела со она што се случува на Косово. Состојбата овде е сосема поинаква. Нови промени и поделби не ни се потребни, оти доволно сме поделени. Затоа, апелирам до македонскиот народ воопшто да не се тревожи од ваквите идеи на политичари кои сакаат постојано да се во центарот на вниманието – вели Хајредини за Плусинфо.
Во саботата беше објавен повикот од Алтернатива да се започне иницијатива за формирање Заедница на албански општини во Македонија, по моделот што е предвиден да се формира ваква Заедница на српски општини во Косово.
„Во времето кога Косово се наоѓа пред финалниот договор за нормализација на односите со Србија и кога секој западен дипломат кој доаѓа во Приштина го повторува рефренот ‘Да се формира Заедницата на српските општини во Косово’, прашањето што треба да се постави е зошто партиите на Албанците во Северна Македонија, тие кои имаат општини (ДУИ, АА и Беса), не покренуваат иницијатива за основање Заедница на албанските општини во Северна Македонија со истите надлежности со кои се бара да ги има Заедницата на српските општини во Косово. Ништо повеќе. Само толку. Оние што го бараат тоа од Косово се наши западни сојузници, па затоа излегува дека формирање ваква заедница е во духот на западните вредности. Да направиме и ние во Северна Македонија една таква заедница во тој западен дух. Еве една кауза врз која може да се соединиме сите албански партии, дури и Алтернатива, која нема своја општина. Да ја започнеме уште денес Заедницата на албанските општини во Северна Македонија. Добар реципроцитет и, воедно, европски, нели?!“, беше наведено во повикот на Алтернатива.
Сите политички партии – и од албанскиот и од македонскиот блок, го осудија ваквиот повик на Алтернатива, освен потпретседателот на ДУИ и предводник на т.н. „огнена група“, Изет Меџити, кој рече дека е очигледна потребата да се придвижи процесот на децентрализација во интерес на општините, но и во интерес на граѓаните, бидејќи, според него, таа власт е најблиска до нив.
– Заедницата во Косово ќе има „домино-ефект“ во регионот бидејќи граѓаните патуваат и споделуваат, нашите семејства се поврзани и половина се во Косово, а половина овде. Па, ако може Србите со 4% да имаат асоцијација и да имаат видливи права, тогаш очигледно дека тоа ќе има ефект и врз Албанците коишто се најмалку 30% во Македонија и претендираат за истите права – рече Меџити.