ЗЕМИ ИЛИ ОСТАВИ Еве го текстот на француско-германскиот план за Косово

Текстот на француско-германскиот предлог за Косово конечно е јавно објавен на сајтот на Европската служба за надворешни работи. Во него има 11 членови. По вчерашната тензична средба во Брисел од која Александар Вучиќ и Албин Курти излегоа со речиси идентични изјави дека и двајцата биле спремни да потпишат нешто, но дека другиот не сакал, денеска српскиот претседател дообјасни дека предлогот бил „земи или остави“ и дека немало преговори.

– Тој план на Европската Унија дојде како идеја на Емануел Макрон и Олаф Шолц, тие го донесоа листот хартија. Никого не прашаа, воопшто немаше можност за преговори – рекоа земи или остави – појасни српскиот претседател.

Сепак тој вели дека нема да преговара за меѓусебно признавање на Србија и Косово.

– Веќе им го кажав тоа и на Макрон и на Шолц и на сите други лидери, а го повторив и вчера: не сакам и не може да се разговара за меѓусебното признавање. Отворен сум да разговарам за сè друго, не зашто тоа нè води понатаму на нашиот европски пат, туку и зашто е добро за односите помеѓу Србите и Албанците – кажа Вучиќ.

Тој откри дека ЕУ очекува Србија и Косово да направат нешто до 24 март.

Во планот се вели дека во рок од 15 дена по потпишувањето на договорот, менаџерскиот тим мора да презентира нацрт на Договорот за формирање Заедница на општини со српско мнозинство (ЗСО), со цел да се обезбеди соодветно ниво на самоуправа на српската заедница во Косово.

Понатаму се наведува дека со претставувањето на првиот нацрт на Статутот и почетокот на преговорите за него, страните официјално веднаш ќе овозможат стапување во сила на меѓусебното признавање на нивните документи и национални симболи, размена на постојани мисии врз основа на прелиминарен договор за практични аранжмани.

Во рок од 30 дена треба да се формира Мешовита комисија која ќе ја следи имплементацијата на договорот, а во тој рок косовската влада ќе треба да го официјализира статусот на Српската православна црква на Косово и ќе покрене внатрешни процедури за заштита на предметите од српското верско и културно наследство во рамките на дијалогот со поддршка на ЕУ.

Еве што предвидува документот:

„Договорените страни, свесни за своите одговорности за зачувување на мирот, посветени на придонесот во плодна регионална соработка и безбедноста на Европа и надминување на наследствата од минатото,

Свесни дека неповредливоста на границите и почитувањето на територијалниот интегритет и суверенитет и заштитата на националните малцинства се основен услов за мир,

Тргнувајќи од историски факти и не донесувајќи ги во прашање различните гледишта на страните за основните прашања, вклучувајќи и прашања за статусот,

Во желба да создадат услови за соработка меѓу страните и корист на луѓето,

Го договорија следното:

Член 1

Страните меѓусебно ќе развиваат нормални, добрососедски односни на основа на еднакви права. Двете страни меѓусебно ќе ги признаат своите документи и национални симболи, вклучувајќи пасоши, дипломи, регистарски таблички и царински печати.

Член 2

Двете страни ќе се раководат според целите и принципите поставени во Повелбата на Обединетите нации, посебно оние за суверена рамноправност на сите држави, почитување на нивната независност, автономија, територијален интегритет, право на самоопределување, заштита на човековите права и недискриминација.

Член 3

Во склад со Повелбата на Обединетите нации, страните сите меѓусебни спорови ќе ги решаваат исклучиво со мирни средства и ќе се воздржат до закани или употреба на сила.

Член 4

Страните тргнуваат од претпоставката дека ниедна од нив не може да ја претставува другата во меѓународната сфера или да делува во нејзино име. Србија нема да се противи на членството на Косово во било која меѓународна организација.

Член 5

Ниедна страна нема да блокира, ниту да поттикнува други да го блокираат напредокот на другата страна на нивниот пат кон ЕУ на основа на сопствените заслуги. Двете страни ќе ги почитуваат вредностите наведени во членовите 1. и 21. на Договорот за Европска унија.

Член 6

Иако сегашниот договор претставува важен чекор кон нормализација, двете страни со нов замав ќе го продолжат процесот на дијалог кој води во ЕУ, кој би требало да доведе до правно обврзувачки договори за сеопфатната нормализација на нивните односи.

Страните се согласни да ја продлабочат идната соработка во областите на економијата, науката и технологијата, сообраќајот, правосудните и полициски односи, пошта и телекомуникација, здравство, култура, вера, спорт, заштита на животна средина, исчезнати, раселени лица и други слични области преку склучување на конкретни договори.

Деталите ќе бидат договорени во дополнителни договори во дијалог под покровителство на ЕУ.

Член 7

Двете страни се обврзуваат дека ќе воспостават посебни аранжмани и гаранции, во склад со релевантните инструменти на Советот на Европа и потпирајќи се на постоечките европски искуства, за да се обезбеди соодветно ниво на самоуправување за српската заедница на Косово и способноста за пружање на услуги во одредени области, вклучувајќи ја можноста за финансиска поддршка на Србија и директен канал за комуникација на српските заедници со Владата на Косово.

Страните ќе го официјализираат статусот на Српската православна црква на Косово и ќе пружат силно ниво на заштита на српските места со верско и културно наследство, во склад со постоечките европски модели.

Член 8

Страните ќе разменат постојани мисии. Тие се основаат во седиштето на соодветната Влада. Практични прашања во врска со воспоставувањето на мисиите ќе бидат одработени посебно.

Член 9

Двете страни ја земаат предвид посветеноста на ЕУ и другите донатори да воспостават посебен пакет инвестиции и финансиска поддршка за заеднички проекти на страните во економскиот развој, поврзувањето, зелената транзиција и другите клучни области.

Член 10

Страните ќе воспостават заеднички комитет, со кој претстава ЕУ, за следење на спроведувањето на овој договор. Двете страни ја потврдуваат својата обврска да ги применуваат сите претходни договори во дијалогот, кои остануваат важечки и обврзувачки.

Член 11

Двете страни се обврзуваат дека ќе ја почитуваат Мапата за пат на имплементацијата која е приложена во овој договор.