Министрите за финансии се разделија со кавга: Дали ковид-19 ќе ја сруши ЕУ?

Иднината на Европската унија е во опасност ако нема заедничко финансиско решение за справување со последиците од борбата против коронавирусот. На ова денеска предупредија двајцата шпански високи претставници откако европските министри за финансии не успеаја да постигнат договор за издавање заеднички обврзници.

Портпаролот на Владата во Мадрид, Марија Хесус Монтеро, рече дека Европејците ќе започнат да ја губат довербата во ЕУ доколку не дејствува заедно во кризата што ја спореди со Втората светска војна.

Многу е загрижувачко што министрите за финансии на 19-те земји, кои го имаат еврото како своја валута, мораа да го одложат состанокот по 16 часа безплодни преговори. Прашањата како на пример, како ќе се надминат економските последици од кризата со коронавирусот и како сè може да се финансира заедно, остануваат нерешени.

Девет држави беа за задолжување на европско ниво и четири, меѓу кои и Германија, беа против. Ова не е прашање на принципиелен опстанок, туку за гол економски опстанок. Ситуацијата е различна од пред пет години, со должничката криза во Грција, која од сегашна перспектива се чини скромна. Затоа што, не е прашање дали богатите земји од северот ќе помогнат и гарантираат заеми за сиромашните земји од ЕУ.

Кој на крајот сепак има пари?

Не, на крајот од пандемијата, никој не знае дали сè уште ќе има богати земји што можат да им помогнат на другите. Најголемата рецесија од 90-тите не само што ќе ги погоди Франција, Италија, Шпанија или Грција, туку ќе ги погоди и Германија, Велика Британија, САД, како и целата глобална економија.

Затоа е сосема разбирливо дека германскиот министер за финансии, кој веќе има дадено согласност за кредитни гаранции на германската економија во износ од 1.200 милијарди евра, вети дека ќе ги даде истите ветувања за остатокот на еврозоната. Бидејќи воведувањето еврообврзници, корона-обврзници или заедничко задолжување не би било ништо друго. Разбирливо е и дека италијанскиот премиер инсистира на заедничко задолжување затоа што тој добро знае дека 400-те милијарди евра што им ги ветил на своите сонародници нема да можат да ги финансираат само од финансиските пазари. И токму тоа е состанокот на министрите за финансии: финансиски опстанок и иднината на Европската унија. Не е ни чудо што германската канцеларка рече дека тоа е најтешкиот тест што ЕУ треба да го помине уште од своето основање.

Се работи за сè

Предвидено е министрите за финансии да продолжат со состанокот во четврток. Шефовите на држави и влади, кои претходно веќе разделија начини, треба да се состанат повторно следната недела за да се справат со овој можеби најголем тест. Бидејќи секој ден на чекање, кој ја одржува економијата во кома, чини десетици милијарди евра.

Досега, земјите-членки на ЕУ не можеа да се договорат за излез од кризата. Претседателот на Европската комисија Урсула фон дер Лајен сакаше да претстави пат за нормализирање на животот во ЕУ веќе денеска, но лутите шефови на држави и влади на ЕУ ја запреа во телефонскиот разговор.

Сметајќи се како егзистенцијално ранлива, секоја земја-членка на ЕУ се обидува да го заштити своето население самостојно. Малку е очигледно од координираниот излез од кризата. Ќе поминат неколку месеци пред повторно да започне да функционира економскиот и социјалниот живот во Европа. Имаме ли толку време? Дали тоа ќе го издржи Европската унија?