ТЕХЕРАН НЕ СЕ ШЕГУВА Зошто Израел овој пат сериозно ја сфаќа иранската закана за одмазнички напад?

Иран инсистира на своето право на „соодветен одговор“ против Израел, а израелскиот министер за одбрана, Јоав Галант, му кажа на својот американски колега дека Техеран се подготвува за воен напад од големи размери, објави британски Гардијан.

Тоа се случува откако САД објавија дека наредиле распоредување на „USS Georgia“, подморница со ракета на нуклеарен погон, на Блискиот Исток, во услови на зголемена загриженост поради решителноста на Иран и неговите претставници да се одмаздат за убиството на политичкиот лидер на Хамас, Исмаил Ханија во Техеран, од страна на Израел.

Поради стравувањата дека нападот може да биде неизбежен, командантот на израелските воздухопловни сили, генерал-мајор Томер Бар, издаде наредба со која им забранува на војниците да патуваат во странство за празници, еден ден откако беше објавено дека на војниците кои патуваат во Грузија и во Азербејџан им било кажано веднаш да се вратат во Израел.

Претходно, лидерите на Франција, Германија и на Велика Британија го повикаа Техеран да се воздржи од какви било одмазднички напади што дополнително ќе ги ескалира регионалните тензии по убиството на Ханија и на лидерот на Хезболах во Бејрут, минатиот месец.

Заедничката изјава потпишана од францускиот претседател Емануел Макрон, германскиот канцелар Олаф Шолц и од британскиот премиер Кир Стармер ги поддржа повиците за прекин на огнот во Газа, враќање голем број заложници држени од Хамас и „неограничена“ испорака на хуманитарна помош.

Брзо растечките тензии се поттикнати од забелешките на иранските и на израелските власти дека Техеран е на работ на одмазднички напад од големи размери.

Во петокот, заменик-командантот на Иранската револуционерна гарда изјави за локалните новински агенции дека земјата треба да ја изврши наредбата од врховниот лидер, ајатолахот Али Хамнеи, „строго да го казни“ Израел поради атентатот на Ханија на 31 јули.

Аксиос објави дека израелскиот министер за одбрана, Јоав Галант, му рекол на американскиот секретар за одбрана, Лојд Остин, во разговор во неделата дека Иран се подготвува за голем воен напад врз Израел за неколку дена.

Во изјавата во понеделникот, Министерството на Галант потврди дека повикот се случил во текот на ноќта. Се наведува дека Галант и Остин разговарале за оперативната и стратешка координација, како и подготвеноста на израелската војска наспроти иранските закани.

Американската војска веќе соопшти дека ќе распореди дополнителни борбени авиони и воени бродови на морнарицата на Блискиот исток додека Вашингтон се обидува да ја зајакне израелската одбрана.

Зголемениот страв од ирански напад предизвика голем број меѓународни авиокомпании да ги откажат летовите во регионот.

Во понеделникот, германската авиокомпанија Луфтханза соопшти дека го продолжува суспензијата на летовите кон Тел Авив, Техеран, Бејрут, Аман и Ербил до 21 август, додавајќи дека исто така ќе избегне користење на иранскиот и ирачкиот воздушен простор.

Зголемената опасност од поширока конфронтација со Иран и неговите претставници доаѓа во време на континуираниот израелски напад врз Газа каде што официјални лица од Министерството за здравство, управувано од Хамас, изјавија дека речиси 40.000 Палестинци се убиени од избивањето на конфликтот во октомври кога Хамас започна изненаден напад врз јужните израелски заедници.

Во неделата, израелската војска нареди дополнителни евакуации во јужниот дел на Газа, еден ден по смртоносниот ракетен напад врз училиште, претворено во засолниште на северот, при што загинаа најмалку 80 Палестинци, според локалните здравствени власти. Штрајкот беше еден од најсмртоносните напади во 10-месечната војна.

Израел постојано наредува масовна евакуација додека неговите војници се враќаат во тешко уништените области каде што претходно се бореле со палестинските милитанти. Огромното мнозинство од населението на Газа од 2,3 милиони луѓе е раселено, честопати повеќепати, на опколената територија долга 25 милји (40 километри) и широка околу 7 милји (11 километри).

Најновите наредби за евакуација се однесуваат на областите на Кан Јунис, вториот по големина град во Газа, вклучително и дел од хуманитарната зона прогласена од Израел, од која војската соопшти дека биле истрелани ракети. Израел ги обвинува Хамас и другите милитанти дека се кријат меѓу цивилите и дека извршуваат напади од станбени области.

Хуманитарната зона постојано се намалува за време на војната со различните наредби за евакуација. Стотици илјади луѓе се сместија во сиромашни шаторски кампови со малку јавни услуги или побараа засолниште во училиштата, иако ОН велат дека стотици од нив биле директно погодени или оштетени.

Шефот за надворешна политика на ЕУ рече дека треба да размисли за воведување санкции како одговор на повиците на екстремно десничарскиот министер за национална безбедност на Израел да ја прекине помошта за Газа.

Жозеп Борел изјави на социјалната платформа Икс, доцна во неделата, дека неодамнешните забелешки на Итамар Бен-Гвир претставуваат „поттикнување на воени злосторства“, додавајќи дека „санкциите мора да бидат на нивната агенда на ЕУ“.

Во својот пост на Икс и во интервјуа за медиумите, Бен-Гвир рече дека наместо да се согласи на потенцијален договор за прекин на огнот, Израел треба да го блокира влезот на хуманитарна помош и гориво во Газа додека Хамас не ги ослободи сите заложници, велејќи дека тоа ќе ја фрли на колена милитантната група.

Бен-Гвир постојано го повикува Израел трајно повторно да ја окупира Газа, да ги обнови еврејските населби таму и да ја поттикне „доброволната“ миграција на Палестинците од територијата. Како клучен член на владината коалиција на Бенјамин Нетанјаху, тој се закани дека ќе ја собори владата доколку направи премногу отстапки во разговорите за прекин на огнот.

Борел ја повика владата на Израел „недвосмислено да се дистанцира од овие поттикнувања за извршување воени злосторства“ и да се вклучи „со добра волја“ во преговорите за прекин на огнот со посредство на САД, Катар и на Египет.