Слово за (не)пристојноста

РЕПРИНТ (Објавено во „Дневник“ на 04.11.1998 година)

Ко­га ќе ста­не збор за ма­ке­дон­ски­от чо­век, а осо­бе­но за не­го­ви­от мен­та­ли­тет, Ср­би­те по­не­ко­гаш рас­ка­жу­ва­ат ед­на мош­не илус­тра­тив­на при­каз­на. Кол­ку во не­а има вис­ти­на, кол­ку фан­та­зи­ја, не би мо­жел да ка­жам. Важ­но, ти­е во ос­но­ва­та ве­ру­ва­ат во неа, а осо­бе­но во неј­зи­на­та по­ен­та.

При­каз­на­та ве­ли де­ка не­ко­гаш, до­де­ка ти­е сѐ уш­те би­ле тур­ски по­да­ни­ци, тре­ба­ло не­кој да пој­де во Ца­риг­рад и да во­ди не­как­ви важ­ни пре­го­во­ри на дво­рот на тур­ски­от сул­тан. Ар­но ама, пра­ша­ње­то би­ло и прем­но­гу важ­но, та­ка што ед­но би­ло си­гур­но: ако пре­го­ва­ра­чо­т не им оди на ра­ка на Тур­ци­те, теш­ко си му не­му, тие, по оби­чај, ќе нај­де­ле на­чин да му го ра­си­па­т сто­ма­кот (да не ре­ча­м ап­ла: да го от­ру­јат). За­тоа, иа­ко има­ле ум­ни, уче­ни гла­ви и до­бри пре­го­ва­ра­чи, Ср­би­те се сте­га­ле да се при­ја­ва­т за та­а важ­на ми­си­ја. На крај ре­ши­ле да ис­пра­та­т еден Ма­ке­до­не­ц (ју­жен,Ср­бин! Се зна­е­ло и то­гаш: јуж­ни­от Ср­бин и не е баш не­кој јак Ср­бин, па иа­ко оти­де кур­бан ште­та­та не­ма да би­де пре­го­ле­ма!).

Наш­ле не­кој на­ши­нец, му нап­ра­ви­ле ме­та­ни­ја на умот и ер­бап­ла­кот, та све­че­но го ис­пра­ти­ле за в Ца­риг­рад. На­ши­не­цот пре­го­ва­рал што пре­го­ва­рал, дош­ло вре­ме да се „ја­де леб“. Ич­ко ефен­ди, што ќе ја­деш? – го пра­ша­ле до­ма­ќи­ни­те. Па, мо­же ли пет ва­ре­ни јајца! Му да­ле пет ва­ре­ни јајца. Та­ка еден ден, та­ка два ли, три ли, пет ли. А Ич­ко се „пет ва­ре­ни јајца“, па „пет ва­ре­ни јајца“. Го нап­ра­ви­ле до­го­во­рот (за чу­до – во пол­за на Ср­би­те) и Ич­ко – жи­в и здрав! – се вра­тил во Срби­ја. Ка­ко ос­та­на жив, бре чо­ве­ку? – рас­пра­шу­ва­ле Ср­би­те, а тој сѐ по ред им рас­ка­жал. Тур­ци­те, пак, пре­ку сво­јот ам­ба­са­дор, ис­то та­ка ви­со­ко го оце­ни­ле ма­ке­дон­ски­от пре­го­ва­рач. Рек­ле. „Чок ак’­ли“ („мно­гу умен“). Ете, от­то­гаш до де­нес Ср­би­те (из­врту­вај­ќи го ма­лу тур­ски­от из­раз) нѐ на­ре­ку­ва­ат нас Ма­ке­донци­те (по ма­лу пе­јо­ра­тив­но, по ма­лу со за­вист) – „чо­ка­лии“. По­и­на­ку ре­че­но: ер­бап лу­ѓе, ум­ни гла­ви (срп­ски: „па­мет­ња­ко­ви­ќи“).

На ова­а при­каз­на се при­се­тив пред први­те пар­ла­мен­тар­ни из­бо­ри, на ед­но ТВ-со­о­чу­ва­ње на си­те пар­тис­ки ли­де­ри што учес­тву­ва­а во кон­ку­ренци­ја­та и ре­ков де­ка ве­ру­ва­м во ра­зум­нос­та, уме­ре­нос­та на ма­ке­дон­ски­от чо­век и де­ка не мис­ла­м оти тој (ка­ко рас­па­ле­ни­те хрват­ски или срп­ски на­ци­о­на­лис­ти, на при­мер) вед­наш ќе им се фр­ли во раце на на­ши­те на­ци­о­нал­ни нео-ро­ман­ти­ча­ри. Та­ка и бид­на: иа­ко до­би­ја нај­го­ле­м број мес­та во пар­ла­мен­тот, не­о­ро­ман­ти­ча­ри­те се­пак не мо­же­а са­мос­тој­но да фор­ми­ра­ат вла­да.

Ста­ри­от гос­по­дин, зна­еј­ќи го ова, во­оп­што и не се пот­ру­ди да „фор­ма­ли­зи­ра“ и да гу­би вре­ме со по­чи­ту­ва­ње на Уста­вот (ну­деј­ќи им ман­да­т за сос­тав на вла­да), ту­ку над­ве-нат­ри при­соб­ра дел од ма­ке­дон­ска­та ин­те­лек­ту­ал­на ели­та и нап­ра­ви ед­но чу­до од „ек­сперт­ска вла­да“.

Ко­га се по­ка­жа де­ка прет­се­да­те­ло­ви­те из­бра­ни­ци не фун­кци­о­ни­ра­ат ка­ко што тој си за­мис­лу­ва­ше, тој без теш­ко­ти­и ус­пе­а да нап­ра­ви преп­ка и да ги со­бо­ри, а ман­да­тот им го да­де на по­е­ди­неч­но по­бе­де­ни­те ква­зи-ко­му­нис­ти, ква­зи-ре­фор­мис­ти, ква­зи-со­ци­ја­лис­ти, ко­и (за­ед­но со „чес­ни­те Ал­банци“), до­де­ка да треп­неш, сос­тави­ја вла­да и ни се ка­чи­ја на гр­бот за до­дат­ни осум го­ди­ни.

Целата колумна прочитајте ја на следниот ЛИНК.

***

Сакате да продолжите со читањето на останатите 319 колумни? Обезбедете си примерок!
Оваа колумна е само една 319-те издадени во збирката наречена едноставно „Колумни“. Оваа книга, како и сите останати во издание на Фондацијата Ѓорѓи Марјановиќ, не се продаваат на „традиционален“ начин. туку се добиваат како благодарност за вашата донација. Финансиските средства обезбедени од донациите ќе бидат употребени за помош при школување и вработување на деца без родители, што е една од стратешките определби на Фондацијата.

Инструкции за нарачување За да ја добиете оваа книга, кликнете на копчето Донирај на следниот ЛИНК и во полето за забелешка наведете ја адресата на која сакате да ви биде доставена книгата. Донирајте износ по Ваш избор во Фондот за школување на Фондацијата Ѓорѓи Марјановиќ, а книгите заедно со автограм од авторот ќе Ви бидат доставени на Вашата домашна адреса. Забелешка: Можете да донирате износ по Ваш избор, но не помал од 1500 ден + поштарина. Поштарината за испорака во Македонија изнесува 130 денари. За испорака надвор од Македонија, контактирајте ја Фондацијата претходно.