РЕКОНСТРУКЦИЈА НА ДОЈКИТЕ НИЗ ИСТОРИЈАТА Од радикални операции до силикони и микрохирургија
Реконструкцијата на дојки е една од најзначајните интервенции во пластичната и реконструктивната хирургија, особено за жените кои се соочиле со губење на дојка поради рак. Денес таа претставува високоспецијализирана и технолошки напредна процедура, но патот до денешните методи бил долг, исполнет со медицински предизвици, иновации и храброст – како од лекарите, така и од пациентките.
Некогаш жените кои ја губеле дојката поради рак или траума се соочувале не само со физичка болка туку и со длабока емотивна празнина, отсуство на чувство за женственост и самопочит. Денес, реконструкцијата на дојките претставува не само медицинска интервенција, туку и чин на враќање на достоинството, телесниот интегритет и самодовербата. Но патот дотука бил долг, тежок и болен.
Сосема на почетокот – жените кои ја губеле дојката поради рак или траума едноставно останувале без дојки. Не само што немало хируршка можност за обнова, туку отстранувањето на дојката често било радикално и грубо. Најпознатиот тип на операција во тоа време бил радикалната мастектомија по Халстед (од крајот на 1800-тите), која ги отстранувала не само дојката, туку и дел од градниот мускул и лимфните јазли – оставајќи рана што се лекувала со месеци, а за реконструкција не се ни размислувало.
Во 19 и почетокот на 20 век, медицинскиот фокус бил исклучиво на преживувањето, а не на квалитетот на животот. Жените кои преживувале рак на дојка биле благодарни што се живи, но останувале со тешки телесни деформации, лузни, асиметрија – и, најчесто, со емоционални и психолошки последици. Не постоеле импланти, не се користело ткиво за пополнување, често се носела облека што го прикрива телото, а жените ги криеле своите лузни дури и од партнерите. Протезите за вметнување во градник се појавиле дури во средината на 20 век.
Почетоците: храброст и примитивна хирургија
Историјата на реконструкцијата на дојките датира уште од 19 век, кога хирурзите првпат се обиделе да ја „обноват“ формата на градите кај жени кои претрпеле мастектомија – тогаш исклучиво поради канцер. Најраните методи вклучувале пресадување кожа од други делови на телото, често со висока стапка на компликации и болни резултати.
Целиот текст прочитајте го на „Мајка и дете“.