НА ВЛАСТА Ѝ СЕ СТАКЛЕНИ НОЗЕТЕ Крие ли опозицијата „кец во ракавот“ за да избегне „пата-пата“ во Собранието?

Неизвесно и тензично е на политичката сцена во пресрет на собраниската седница в четврток на којашто ќе се гласа за недоверба на владата по иницијатива на неколку партии предводени од опозициската ВМРО-ДПМНЕ. Но, како што изминуваат деновите и како што течат преговорите помеѓу политичките партии, така и сè поизвесно е дека власта најверојатно ќе куртули од директно рушење, а и самите предизвикувачи сè уште јавно не соопштиле дека имаат „кец во ракавот“ за да би се избегнала „пата-пата“ состојбата во парламентот.

Ако состојбата на силите во Собранието биде изедначена, односно ако власта и опозицијата имаат по 60 пратеници, тогаш дефинитивно не ѝ се пишува добро на државата, коментираат политичките експерти со коишто разговараше Плусинфо.

Тие објаснуваат дека евентуалното изедначување на бројот на пратеници нема да ја сруши власта, но затоа, пак, ќе го сруши Собранието, кое ќе стане нефункционално. Со таквиот распоред на силите, посочуваат нашите соговорници, тешко ќе биде да се изгласуваат нови закони, да се свикуваат собраниски седници, а како што потенцираат, најтешко ќе биде да се изгласа буџетот.

Пратеникот на ВМРО-ДПМНЕ, Антонио Милошоски, смета дека со евентуалното намалување на парламентарното мнозинство од 62 на 60 пратеници може само да се зголемува неефикасноста на владата, на министрите и на Собранието.

– Тие и досега со 62 пратеници беа прилично неефикасни, а со евентуално ново намалување на парламентарното мнозинство од 62 на 60 пратеници, може само да се зголемува неефикасноста на владата, на министрите и на Собранието. Ништо корисно и ништо продуктивно нема да може да направи власта во следниот период, бидејќи нема да има легитимитет. Можеби буџетот ќе биде изгласан, но претходно ќе треба да бидат направени сериозни преговори и отстапки во однос на опозицијата. Но, генерално, за било што друго да може да се изгласа и да се спроведе, Собранието и владата ќе бидат со двојна неефикасност споредена со и онака големата неефикасност што беше досега демонстрирана. Од друга страна, во јавноста, кај граѓаните, кај гласачите и кај меѓународниот фактор, владата нема да го има легитимитетот за да дејствува, односно за да може да носи посериозни одлуки од било која област. Тоа ќе биде влада во заминување, статус-кво кое порано или подоцна ќе мора да биде решено со нови предвремени парламентарни избори како единствен начин за добивање легитимитет. Песочниот часовник веќе истекува за владата и за Зоран Заев и тоа е повеќе од јасно. Единствено што сега може да се случи е власта да направи некаков трик и да се обиде да го одложи својот пад на две-три недели – објаснува Милошоски.

Поранешниот претседател на Собранието, Тито Петковски, смета дека политичката криза ќе се продлабочува без разлика на тоа дали ќе ѝ биде изгласана доверба на владата, а како што вели, дури и доколку силите во парламентот би биле изедначени, најголемиот тест власта ќе го има кога ќе треба да се гласа буџетот.

Парламентарното мнозинство може да тактизира, но во моментот ако не може да се изгласа буџетот, тогаш автоматски паѓа и владата.

Тито Петковски Поранешен претседател на Собранието

– Ние имаме влада и таа си функционира, бидејќи премиерот Зоран Заев не ја достави оставката во Собранието. Тој најави оставка, но не поднесе оставка. Тоа значи дека оваа влада си останува на сила сè додека не ѝ биде изгласана недоверба. Без 61 глас во Собранието, односно ако силата во парламентот биде изедначена, тогаш владата си продолжува да си функционира и таа е легитимна. Но, во таква ситуација, ако власта и опозицијата би имале по 60 пратеници, а изедначените сили би придонеле да не може да се изгласа буџетот, да се изгласаат законите или да се одржи седница, тогаш владата ќе мора да си поднесе оставка. Може да се говори и за тоа дали владата ќе има кредибилитет со 60 пратеници, ама исто така може да се говори и за тоа дека и опозицијата има кредибилитет, односно 61 пратеник за да ја урне владата. Но, пак ќе повторам, ако не може да се изгласа буџетот, тоа значи дека владата нема поддршка, па веднаш ќе треба да си поднесе оставка. Парламентарното мнозинство може да тактизира, но во моментот ако не може да се изгласа буџетот, тогаш автоматски паѓа и владата. Впрочем, владата најчесто се руши на буџетот. И било каде во светот, владите најчесто паѓаат кога се подготвува изгласувањето на буџетот. Ако власта не може да го изгласа буџетот, тоа значи дека не може да функционира. Како и да е, неминовно е кризата да продолжи да расте во следниот период, без разлика на тоа што ќе се случи в четврток – објаснува Петковски.

Кога ти си доведен во ситуација секој пратеник да може да те уценува, тоа само покажува дека влегуваме во длабока, длабока криза.

Синиша Пекевски Политички аналитичар

Политичкиот аналитичар Синиша Пекевски вели дека не ѝ се пишува добро на државата ако власта и опозицијата имаат ист број пратеници.

– Ако силите во Собранието бидат изедначени, тогаш дефинитивно ќе имаме нефункционален парламент. Од една страна имаме заболени пратеници, а имаме и пратеници кои воопшто не се појавуваат на работа, па не е тешко да се заклучи дека во следниот период ќе живееме во една тотално нефункционална држава. Кризата ќе се зголемува, бидејќи ние немаме долгорочни решенија, туку буквално купуваме ден за ден. Апетитите постојано растат, балонот се надувува и некогаш мора да пукне. Кога ти си доведен во ситуација секој пратеник да може да те уценува, тоа само покажува дека влегуваме во длабока, длабока криза – објаснува Пекевски.

Од друга страна, додава тој, постои можност силите во парламентот да не бидат изедначени.

– За жал, во пресрет на гласањето доверба за владата во четврток, јас ѝ давам предност на власта, бидејќи делувањето преку Управниот суд и притисоците што ги прави врз политичките партии, ќе дадат резултати. Жалосно ќе биде тоа што можеби ќе се испушти шансата ДУИ конечно да се испрати во опозиција и горе-долу да се регулираат одредени слабости кои опозицијата би можела да ги подобри кога би ја презела власта. Но, фактурата од актуелните делувања на власта ќе ја видиме низ периодите што следуваат, а тие периоди ќе бидат прилично тешки – посочува Пекевски.

Откако опозицијата вчера го достави во Собранието списокот со потписи на 61 пратеник, собранискиот спикер Талат Џафери ја закажа седницата за в четврток во 11 часот, која треба да заврши истиот ден на полноќ.

Во меѓувреме, ситуацијата се менува како на филмска лента, бидејќи ВМРО-ДПМНЕ, Алтернатива, Алијанса за Албанците, Левица и Беса, во петокот најавија ново парламентарно мнозинство, но неколку дена подоцна е неизвесно кој ќе ги влече конците на собраниската седница в четврток.

Главниот „виновник“ за ваквиот заплет на настаните е пратеникот на Алтернатива, Скендер Реџепи, кој се пишмани за потписот, а најави и дека ќе ги убедува и своите сопартијци да го сторат истото.