ММФ СОВЕТУВА ПЕНЗИИТЕ ДА СЕ УСОГЛАСУВААТ САМО СО ИНФЛАЦИЈАТА Иселувањето го загрозува економскиот раст
ММФ советува ограничување на растот на јавните плати на нивото на инфлацијата во краткорочен период, како и избегнување ад- хок зголемувања на минималната плата, со цел да се избегнат дополнителни притисоци врз инфлацијата.
Мисијата на Меѓународниот фонд која деновиве престојуваше во земјава со цел консултации за подготовка на Членот IV, оцени дека растот на македонската економија добива моментум и очекува годинава да изнесува 3,3%. Сепак, велат оттаму поради структурните ризици предизвикани од надворешни фактори и намалувањето на населението поради иселување, потенцијалниот раст на економијата може да се намали на 3%.
Се оценува дека интензивирањето на јавните инвестиции и поддршка на потрошувачката со трансфери од Владата и реалниот раст на платите ќе бидат главни двигатели на растот на домашната економија во 2025 година.
При тоа клучно за ММФ за зголемување на продуктивноста и надоместување на трошоците на иселувањето се структурни реформи насочени кон подобрување на деловното опкружување, зајакнување на пазарот на трудот, зголемување на инвестициите во јавната инфраструктура, зајакнување на владеењето на правото и напори за спречување на корупција, како и подобрување на управувањето.
Во однос на буџетскиот дефицит ММФ смета дека е клучно да се оствари очекуваното зголемување на приходите преку намалување на сивата економија и зголемување на усогласеноста со даночните обврски.
Оттаму ги поздравуваат напорите на Управата за јавни приходи за модернизација на процесите и намалуање на неформалното работење кои ќе придонесат за зголемување на даночната основа и подобрување на приходната страна од буџетот, иако за целосни ефекти од тоа е потребно време.
Се посочува дека е потребна кредибилна фискална стратегија која ќе обезбеди придржување кон фискалните правила за нивото на буџетскиот дефицит и јавниот долг, коешто е клучно за зачувување на кредибилитетот за одржување на пристапот кон меѓународните пазари на капитал, за создавање простор за инвестиции, како и за зајакнување на отпорноста на идни потреси.
Според ММФ фокусот треба да биде на конторла на тековните трошења. Фондот препорачува да се изостават понатамошните зголемувања на пензиите во септември 2025 година и враќање на систем на пензии заснован на правила во 2026 година – индексирајќи ги само според инфлацијата со што се поддржува фискалната консолидација, а куповната моќ на пензионерите се заштитува.
Фондот советува ограничување на растот на јавните плати на нивото на инфлацијата во краткорочен период, како и избегнување ад- хок зголемувања на минималната плата, со цел да се избегнат дополнителни притисоци врз инфлацијата.
Мисијата на ММФ посочува дека структурните фискални реформи се потребни за зајакнување на фискалното управување и подобрување на ефикасноста на трошењето и дека на тој план веќе се остварува одреден напредок.
Оттаму посочуваат на тоа дека клучните тековни мерки вклучуваат спроведување на одлука за Управување со јавни инвестиции и соодветен прирачник, донесување закон за ЈПП и спроведување прегледи на трошењата за оптимизирање на распределбата на буџетот.
Во однос на монетарната политика, Мисијата на ММФ и препорачува на Народната банка да не продолжува со натамошното олабавување на монетарната политика и да да остане будна на инфлаторните ризици .
Оттаму забележуваат дека на порастот на инфлацијата влијаат домашните фактори, па предлагаат Народната банка да остане будна на инфлаторните ризици вклучувајќи го зголемувањето на платите и пензии, како и зголемени надворешни ризици од неизвесности во трговијата.