Македонијо, ние немаме ли проблем?

Можете да се согласите со „Манифестот“ на германски „Билд“ или не, но тој прилично реално отсликува една состојба денес не само во Германија туку и во повеќето европски земји. Можете да се согласите, или не, со многу точки од тој „Манифест“, некои дури можете да ги доживеете и како прилично „тврди“ – да не речам потежок збор – но не можете да им ја одземете актуелноста, па и објективноста. А многу од наведените точки секако ќе ги препознаете и како наши, локални.

И ние, како и Германците, научивме многу нешта, особено во изминативе пет-шест години. Што, заедно со оние од периодот 2006-2017, прават речиси цели две децении правен, политички, економски, образовен, културен… хаос во државава. Поточно, ни го даваат правото да прашаме: имаме ли воопшто држава, постои ли некаква (не само) правна сигурност за граѓанинот во неа, има ли иднина за младите генерации овде или истата ќе ја бараат во европските држави. Кадешто, како во Германија, ги чекаат горе-долу сличните (ако не и поголеми) проблеми, но сепак имаат реални шанси за подобар живот.

Ако една Германија вели „Никогаш повеќе“, за нас тоа беше пред шест-седум години. И еве го повторно. Пак ли секојдневно ќе маршираме и ќе ги повторуваме истите зборови и реченици? И како тоа „Никогаш повеќе“ ни го претворија во „мало сутра“? И зошто воопшто го дозволивме тоа? И зошто воопшто дозволивме полуписмени политичари да ја водат земјата во нејасна, магловита насока? И како воопшто е можно еден претседател на држава сега, после толку години, да држи лекции за монтирани судски процеси и да продолжи да ја извршува претседателската функција? И како е можно криминалот и корупцијата да се трансформираат во државна политика?

Ние имаме поголеми проблеми од Германија, но никој не сака да ги види. Тие можеби – велам само можеби – имаат „ксенофобичен“ проблем со „дојденците“ во нивната држава, но ние имаме проблеми со себеси. Ние не се почитуваме меѓусебе, не пак да ги почитуваме странците. Ние и не сакаме да се почитуваме, а прашање е и дали сакаме да живееме заедно. Секојдневно сведочиме на премногу манифестации на нетрпеливост, на зло, на непочитување на другиот за да кажеме дека живееме заедно. „Општеството за сите“ е распадното одамна, но ние ни тоа не сакаме да го признаеме. Дали и тоа е резултат на погрешните политики? Се разбира, но е резултат и на нашата тесноградост, неукост, нетолеранција.

И на сиромаштијата, секако, на секојдневното преживување во нездрави услови, со мизерни плати и енормно високи трошоци за живот, со незаситни политички „елити“ кои континуирано го ограбуваат државниот буџет за лични, семејни и групни потреби, со огромна неспособна државна администрација, со партиски клиенти и абоненти чии труби постојано трештат во полза на власта и посочуваат непријатели, предавници и слични будалаштини.

И како е можно само власта да не ги гледа овие нешта? Како е можно да не гледаат дека во државата, по сите основи, има само две категории граѓани: богати и сиромашни, привилегирани и потчинети, партиски и непартиски, дрски и питоми, вулгарни и културни… И ништо не правиме за надминување на овие состојби.

Имаме слични точки и со германскиот „Манифест“ зашто имаме два јазика, две химни, две знамиња… Зошто за Германија тоа е неприфатливо а за нас – нормално? Имаме и повеќе религии и повеќе култури, различни обичаи и традиции… но тоа се богатствата на едно мултикултурно општество што сплотуваат а не разделуваат! И тие треба да се негуваат.

Или, ако сакате, во што (не) верува денес македонскиот граѓанин? Во (непостоечката) правда, во (нефер, дискриминациска, партизирана) држава, во (нетолерантно, насилно) мултикултурно општество, во (непосточка) иднина…? Не можа за македонскиот граѓанин да биде нормално ома што не е нормално за европскиот граѓанин. Не може македонската држава да биде дијаметрално различна од основните вредности на европските држави а сепак да бара членство во тоа „семејство“. Не смее македонската држава да биде синоним за „Дивиот исток“, за мафијашка држава, за земја на криминалот и корупцијата? Зарем тоа не е проблем за оваа земја и нејзините жители?

Зарем кај нас, како во Германија, Холандија, Франција…, не треба да има слобода на говор без закани и напади, зошто кај нас не треба да има почитување на другиот, но и почитување на темелните вредности зацртани во Уставот и законите? И како може дел од граѓаните да имаат едни темелни вредности, а другите – други? Зошто и кај нас „почитта и милосрдието“ да не го одржуваат нашето слободно општество, зошто ние повеќе не говориме „ве молам“ и „благодарам“, зошто кај нас на граѓаните не им е дозволено слободно да размислуваат и да живеат ако не се членови или симпатизери на партиите?

Зошто економијата зависи од вољата на власта и расположенијата на партиите, зошто едни добиваат милиони за непосточеки проекти а други одвај преживуваат со нивните бизниси? И зошто кај нас државата е најголемиот работодавач, социјалните служби делат милостина и не им помагаат на луѓе кои не можат да работат, институциите се глуви за потребите на граѓанинот…?

Зошто моралниот (рас)пад на Македонија се развива со експоненцијална сила, не само во политиката туку и во сите животни сегменти?  И како одеднаш, речиси преку ноќ, кај нас свесно започнаа да се пропагираат крајно сомнителни и често профашистички интереси, додека на граѓанинот му се диктира воздржување од реакции? И како воопшто кај нас изостанаа масовни демонстрации контра регистрацијата и именувањето на бугарски „културни“ здруженија со имињата на познати фашисти од Втората светска војна!?

И нели власта има морален кодекс, низ којшто треба да се проценува политичката пракса и низ која призма тогаш поминаа постојните примери како оној криминално неморален договор за фамозните коридори, измените на Казнениот законик, актуелниот закон за амнестија… итн? Па следствено, ако велиме дека имаме слободно избран парламент, како сето ова поминува и низ него?

И конечно, но не како последно, зошто не сме сите еднакви во државава, зошто немаме исти права на работа и помош од институциите, зошто сите не ги почитуваме обврските кон државата, зошто државата не го почитува граѓанинот…?

И ако сето ова не ни е доволно за „Македонски манифест“, што уште ни треба?

 

извор: Теодосиевски уметност