КОМАРЦИТЕ НА УДАР Пронајден лек против страшната денга-треска

Кога станува збор за убивање на луѓе, ниедно другоживотно не е толку смртоносно како комарецот. Но, во борбата против денга-треската, модерната чума од која умираат повеќе од 20.000 луѓе годишно во светот, еден вид комарец се претвори во изненадувачки моќен сојузник за спасување и подобрување на животите, пишува GatesNotes, сајтот на Бил Гејтс. 

Денга-треска е вирус што се шири преку каснување од комарецот Aedes aegypti. Прекарот „треска со гребење“ го добил поради силната болка што ја предизвикува. Инфекцијата со денга заразува околу 400 милиони луѓе секоја година. Високите температурите од последниве неколку години го проширија географскиот опсег на комарците, зголемувајќи го бројот на заболени од денга.

Меѓутоа, истражувачите заедно со Светската програма за комарци работеа на откритие кое може засекогаш да ја победи денга-треската.

Ова откритие се потпира на малата бактерија наречена Волбахија и комарецот Aedes aegypti.

Бактеријата Волбахија ќе ја заврши работата

Волбахија е вообичаена и безопасна бактерија која се наоѓа во 60 отсто од сите инсекти, вклучувајќи ги овошните муви, пчели, молци и пеперутки. Но, таа не е пронајдено кај комарците Aedes aegypti. Пред повеќе од една деценија, истражувачите направија изненадувачко откритие за Волбахија. Ако Волбахија им се даде на комарците Aedes aegypti, тоа ги блокира да го пренесат вирусот на денга. Истражувачите дознаа дека Волбахија брзо се шири меѓу комарците кога се парат, со што го блокира ширењето на денга од една генерација комарци во друга.

Сето ова првично истражување беше направено во лабораториски услови. Следниот чекор беше да се тестира дали овој пристап ќе работи во реалниот свет. Ако комарците кои носат Волбахија беа пуштени во заедница, дали тоа ќе доведе до намалување на случаите на денга?

Пуштете ги комарците да се измешаат со други видови комарци

Тоа е експериментот што го спроведе Светската програма за комарци, непрофитна организација за запирање на ширењето на денга и други болести кои се пренесуваат преку комарци, во Јогиакарта, Индонезија.

Како дел од рандомизирано контролирано испитување, истражувачите пуштија комарци инфицирани со Волбахија во делови на Јогиакарта, која има некои од највисоките стапки на денга-треска во земјата.

Ослободувањето на комарците во населбите на луѓето е, се разбира, неконвенционално решение за борба против денгата. За да ја добијат јавната доверба, истражувачите тесно соработуваа со локалната заедница. Тие се сретнаа со илјадници луѓе во градот и ги разгледаа нивните прашања и грижи за програмата.

Овој напор за јавно информирање траеше со години. Но, вредеше.

Во јуни, „Нова Англија“, весник за медицина, ги објави резултатите од судењето, кои покажуваат дека комарците кои биле инфицирани со Волбахија го намалиле бројот на новозаразени случаи со денга за 77 отсто и на примени во болница за 86 отсто.

Ќе има лек и за жолтата треска

Сега, Светската програма за комарци работи на проширување на овој напор и во други делови на светот каде што денга е закана, вклучително и во градови во Шри Ланка, Виетнам, Бразил, Колумбија, Мексико, Австралија и во Фиџи.

Овој напор може да биде ефикасен во спречувањето не само на денга, туку и на зика, жолтата треска и други болести пренесени од комарците Aedes aegypti.

Тешко е да се процени влијанието на Светската програма за комарци што може да го има врз заедниците изложени на ризик од овие болести. Секој долар потрошен за овој напор се очекува да донесе 4 американски долари економски придобивки со заштеда на милијарди долари во трошоците за здравствена заштита и спречување загуба на милијарди часови од продуктивноста поради болест.

Со нетрпение очекувам да споделам повеќе вести за овој неверојатен проект во наредните години.