КОИ СЕ СИМПТОМИТЕ ПО КАСНУВАЊЕ ОД ЗАРАЗЕН КОМАРЕЦ? Италија пријави 90 случаи на две болести што се пренесуваат преку комарци

Со глобалното затоплување и честите патувања со авион, вирусите што ги пренесуваат комарците и крлежите станаа растечка закана за јавното здравје, ставајќи во опасност повеќе од 5,6 милијарди луѓе, наведуваат од Светската здравствена организација.

Но, дијагностицирањето инфекции како што се денга треска, чикунгуња, зика и жолта треска може да биде предизвикувачко бидејќи нивните симптоми често се преклопуваат и личат на други фебрилни болести.

Предупредувањето доаѓа од Светската здравствена организација, која за прв пат објави упатства што ги опфаќаат сите четири болести. Наменети за здравствени работници, упатствата служат како препораки за третман на благи до тешки случаи, вклучувајќи течности и терапија. Целта е да се подобри клиничкиот одговор во контекст на растечкото ширење на арбовирусите, кои повеќе не се ограничени на одредени области во светот, туку се сè повеќе присутни во Европа и Италија.

Според италијанскиот Национален институт за здравство (ISS), во Италија од почетокот на годината до 30 јуни се пријавени 68 случаи на денга и 22 случаи на чикунгуња, сите поврзани со патувања, објавува RAI.

Во благи случаи, упатствата препорачуваат употреба на орални течности, додека парацетамол или метамизол се препорачуваат за намалување на треската и ублажување на болката. Не се препорачува употреба на нестероидни антиинфламаторни лекови (НСАИЛ) во акутната фаза и системски кортикостероиди. Во тешки случаи, исто така, не се препорачува употреба на имуноглобулини и профилактички трансфузии на тромбоцити во отсуство на крварење.

Болестите денга треска и чикунгуња наскоро би можеле да станат ендемски во Европа, бидејќи тигрестите комарци кои ги пренесуваат овие вируси се шират подалеку на север поради глобалното затоплување, според ново истражување.

Околу половина од светската популација веќе е изложена на ризик од заразување со двете болести, кои некогаш беа главно ограничени на тропските области. И двата вируса предизвикуваат треска и можат да бидат фатални во ретки случаи, а се шират од комарците Aedes aegypti и Aedes albopictus (познат како тигрест комарец). Тигрестите комарци можат да ги пренесат и вирусите Зика и Западен Нил

Нова студија, објавена во списанието „Лансет Планетари Хелт“, го анализираше влијанието на низа фактори, вклучувајќи ја и климата, врз ширењето на овие болести во Европа во текот на изминатите 35 години. Фреквенцијата и сериозноста на епидемиите се зголемија од 2010 година како што се зголемија температурите, велат авторите на студијата. Сепак, во Европската Унија се регистрирани нешто повеќе од 300 случаи на денга во 2024 година – најжешката година досега – во споредба со 275 во претходните 15 години.

Колку се повисоки температурите, толку е поголем ризикот од епидемија предизвикана од тигрестиот комарец, соопшти европскиот истражувачки тим. Според најлошите сценарија на климатските промени, епидемиите на двете болести би можеле да се зголемат петкратно во споредба со сегашните стапки до 2060 година.

Епидемиите се почести во побогатите земји, што укажува дека подоброто тестирање може да го открие вирусот – и дека случаите може да останат неоткриени во посиромашните области, сугерираат истражувачите.

Симптоми на денга и чикунгуња

Симптомите на денга се појавуваат четири до 10 дена по каснување од заразен комарец и вклучуваат:

Треска
Силна главоболка
Болка зад очите
Болка во мускулите и зглобовите
Гадење, повраќање
Осип
Болка во стомакот и губење на апетитот.

Не постои специфичен третман, но симптомите може да се ублажат со одмор, хидратација и лекови против болки.

Тешката денга треска (која е ретка) вклучува:

Крварење (дамки под кожата, крв во урината/столицата)
Респираторен дистрес
Затајување на органите
Промени во менталната состојба и несвестица
Опасно низок крвен притисок
Третманот за тешки случаи вклучува трансфузија на крв и тромбоцити, инфузии за рехидратација и кислородна терапија.

Според Клиниката Кливленд, симптомите на чикунгуња обично се развиваат помеѓу три и седум дена по каснувањето од заразен комарец, иако некои луѓе доживуваат симптоми два до 12 дена по каснувањето од комарец. Треската, која обично започнува ненадејно, и болката во зглобовите се најчестите симптоми на вирусот чикунгуња. Тежината на симптомите може да варира од личност до личност. Некои луѓе може да имаат благи симптоми и да го помешаат вирусот со друга болест или да не одат на лекар.

Други симптоми може да вклучуваат:

Главоболка
Болка во мускулите
Отекување на зглобовите
Осип
Замор
Гадење.

Лекувањето за чикунгуња всушност се управува со симптомите и вклучува:

Многу течности
Многу одмор
Земање ацетаминофен за болка. Нестероидни антиинфламаторни лекови (НСАИЛ) или аспирин не треба да се земаат додека лекар не постави дијагноза.

Повеќето луѓе се чувствуваат подобро во рок од една недела од првите симптоми. Сепак, некои луѓе пријавуваат болки во зглобовите кои траат со месеци или години. Повеќето докази сугерираат дека откако некое лице ќе прележе чикунгуња, веројатно нема повторно да ја добие бидејќи развило имунитет на вирусот.

Како да се заштитите од комарци? Луѓето кои патуваат во области каде што оваа болест е честа треба да се заштитат од каснувања од комарци. Се препорачува носење долга облека, користење средства за одбивање на инсекти, затворање на прозорци без заштитна мрежа и спиење под мрежа против комарци. Посебна грижа треба да се посвети во раните утрински и вечерните часови, кога комарците се најактивни.