ИНФЛАЦИЈАТА ЗАБРЗА Народната банка ќе реагира, ако цените ја подгреат инфлацијата

Инфлацијата  забрза, но е во рамки на проекциите и затоа е потребно следење на промените на цените. Доколку растот на цените е од продолжен карактер и позначително влијае на инфлациските очекувања, Народната банка е подготвена за соодветна реакција со инструментите со кои располага, соопштија од Народната банка по последната седница на Комитетот Комитетот за оперативна монетарна политика на Народната банка од неговата последна седница.

– Просечната годишна промена на цените за 2021 година е во рамките на проекцијата. Во просек за целата 2021 година, годишниот раст на цените изнесува 3,2 отсто, при проектиран раст од 3,1 отсто. Сепак, како и во глобални рамки, во последниот период, годишниот раст на цените забрза, а очекувањата за увозните цени се коригирани нагоре. Ценовните притисоци се последица на растот на цените на примарните производи и приспособувањата поврзани со специфичноста на пандемијата, за коишто меѓународните финансиски институции очекуваат постепено стабилизирање. Оттука, ценовните притисоци и натаму главно произлегуваат од фактори на страната на понудата, без поголеми притисоци од побарувачката – велат од НБ.

Оттаму додаваат дека е потребно внимателно следење на движењето на цените.

-Неизвесноста поврзана со ценовните промени и понатаму е нагласена, согласно со неизвесните економски ефекти поврзани со развојот и справувањето со пандемијата, како и од зголемената неизвесност на светските пазари на енергенси. Доколку растот на цените е од продолжен карактер и позначително влијае на инфлациските очекувања, Народната банка е подготвена за соодветна реакција со инструментите со кои располага – велат од НБ.

Комитетот оцени дека нема потреба да се промена на основната каматна стапка и таа останува на ниво од од 1,25 отсто.

Податоците на Централната банка се дека во третиот квартал лани домашниот бруто производ бележи реален раст од 3 отсто на годишна основа што уптатува дека домашната економија и натаму постепено закрепнува, во услови на натамошна имунизација на населението и без поголеми негативни ефекти од појавата на четвртиот бран на ковид-19 во овој период.

-Во просек, во првите три квартали на 2021 година, економијата бележи реален раст од 4,6 отсто, што е блиску до очекувањата на Народната банка од октомвриската проекција. Тековно расположливите високофреквентни податоци за периодот октомври ‒ ноември главно упатуваат на натамошен годишен раст на економската активност. Имено, податоците за овој период покажуваат продолжување на високите годишни стапки на раст кај прометот во вкупната трговија и угостителството. Од друга страна, во овој период индустриското производство забележува пад, но поумерен во однос на претходниот квартал, а поблаг годишен пад покажуваат и податоците за октомври кај извршените градежни работи – оценува НБ.

Закрепнувањето на економијата, додаваат од НБ, е поддржано од солидните движењата во монетарниот сектор.

-Според првичните податоци за декември 2021 година, движењата кај депозитите и кредитите се над нивото проектирано за последниот квартал на 2021 година, согласно со октомвриската проекција- Велат од НБ.

Оценка на НБ е дека девизните резерви и натаму се во сигурната зона, а остварувањата во 2021 година се малку подобри од очекувањата според последните проекции.

-Збирно за целата 2021 година,  девизните резерви пораснаа за 283 милиони евра, што е малку повеќе од очекуваното. Во однос на факторите коишто влијаат на остварувањата кај девизните резрви, не располагаме со целосни податоци, но согласно со последните расположливи податоци, трговскиот дефицит и менувачкото работење соодветствуваат со проекциите. На девизниот пазар во декември, под влијание на сезонски зголемената понуда на девизи на менувачкиот пазар, којашто е вообичаена за периодот пред новогодишните и божиќните празници, банките имаа зголемен откуп на странски девизни средства, што заедно со нивната солидна девизна ликвидност овозможи задоволување на зголемената побарувачка за девизи на корпоративниот сектор. Во такви околности, Народната банка беше присутна на девизниот пазар само повремено, со умерени интервенции за продажба на девизи – велат од Централната банка.

На меѓународните финансиски пазари при намалена загриженост на инвеститорите од негативните последици од ширењето на варијантата „омикрон“, во декември во центарот на нивното внимание беше повлекувањето на монетарниот стимул од страна на централните банки оваа година. Во такви услови, цените на најбезбедните државни обврзници издадени од водечките економии во светот имаа претежно надолен тренд, односно нивните приноси забележаа пораст, којшто беше поддржан и од зголемените инфлациски очекувања.