И ПО КУРЦ, КУРЦ Австрискиот канцелар си даде оставка, но ќе „владее во сенка“?

Некои политичари во некои земи се чини можат и знаат да се одважат и да дадат оставка кога се обвинети за корупција и купување на медиуми, а таков е примерот со Себастијан Курц, доскорешниот австриски канцелар. Што ја очекува Австрија по Курц, дали „тој ќе владее од сенка“ или можеби Зелените, партија во неговата коалиција која всушност го натера да се повлече?

Одлуката на Курц аналитичарите ја сметаат за „привремена“. Брзото повлекување ќе му го обели образот на канцеларот пред граѓаните, ќе му даде време да ја преживее истрагата којашто во моментов се води против него и конечно, да се врати на сцената. Австриското Обвинителство денеска побарало да му се укине имунитетот, а од неговата Народна партија тоа, за чудо, го поздравија, пишува МИА.

– Со тоа ќе се овозможи брзо да се отфрлат сите обвинувања против Курц – се наведува во соопштението на пратеничкиот клуб на ОВП.

Едно е сигурно. И со владата на Александар Шаленберг, наследникот на Курц, Македонија и сите земји од Западниот Балкан ќе имаат силен поддржувач, курс беше поставен уште од доаѓањето на Курц на власт во 2017 година.

Патот до врвот и „тиркизната клика“

Политичките коментатори во австриските весници не веруваат целосно во несебичноста на поранешниот канцелар Курц. Конечно, за време на новиот корупциски скандал, се дозна дека со години постои систем со кој Курц, користејќи ги корумпираните медиуми, работел на преземање на партијата, а потоа и канцеларијата на канцеларот.

Со политички инстинкт, лукавост и интрига, Курц успешно маневрираше со партијата, искачувајќи се на врвот на разнишаниот и застарен ОВП (Австриска народна партија). Тој им даде на странците нова слика и боја, тиркизна, тој победи на изборите и ги протера социјалдемократите од Владата на виенскиот Балхаусплац.

Со строго конзервативен курс и нови лица од „тиркизната клика“, Курц успеа да донесе пресврт. Тој не се двоумеше да скокне во коалициски кревет со десничарски популисти од Слободарската партија на Австрија. Тој присвои популистички тези за странците и за миграциската политика и им се додворуваше на националистичките власти во Полска и во Унгарија.

Десница која мора да коалицира со Зелените

Кога Слободарите по аферата „Ибица“ паднаа од власт во 2019 година, Курц по новите избори не се двоумеше да скокне во кревет со политичките опоненти од Зелените. Значи не беше пребирлив.

Некои го сметаат за опортунист, како Готфрид Валдојсл. По последните избори, политичарот од Слободарите предвиде дека коалицијата на Курц и Зелените ќе трае само две години. „Тој е најголемиот австриски опортунист“, рече Валдојсл, тврдејќи дека Курц не може да ги исполни бројни ветувања дадени на граѓаните.

Можеби Валдојсл беше навреден само затоа што Народната партија, на која Курц и даде нов живот, всушност ги присвојува впечатливите теми на либералите, а со тоа и гласачите на крајната десница. Во приватната преписка што сега стигна до обвинителството и јавноста, Курц и соработниците пишуваат дека Слободарите треба да се игра само „со помодерен пристап“.

Шаленберг само го грее столчето?

Политичкиот курс на Австрија нема да се промени многу со новиот канцелар Шаленберг. Во својот прв телевизиски настап како канцелар, тој вети (или се закани со) „тесна соработка“ со Курц, кој останува претседател на владејачката партија во Австрија, ОВП, а исто така е и шеф на парламентарна група.

– Курц има план навидум да се извлече од тоа, но да остане рамо до рамо со новиот канцелар – вели Петра Штујбер, уредничка на виенскиот весник „Стандард“. Таа смета дека Курц продолжува да ги влече конците од заднина.

Местени анкети, слично како кај нас

Зелените ја прифатија оваа кадровска промена и сакаат да продолжат да работат во коалициската Влада. Бидејќи гласањето за недоверба на Курц беше откажано, социјалдемократската опозиција сега започна да пука во министерот за финансии, Гернот Блимел, близок соработник на Курц, кој исто така се чини дека е длабоко загазил во корупција.

Сè уште не е јасно што ќе излезе на виделина во наредните недели за ОВП и ситуацијата во врвот на владата. Истрагата е во тек, а Курц ги отфрла сите обвиненија. Сите негираат и во редакцијата на весникот Австрија, кој е осомничена дека го фали Курц и објавува фабрикувани анкети, а за возврат добила огласи од Министерството за финансии.

Шаленберг е против мигранти, а за Западен Балкан во ЕУ

Можно е со новиот канцелар Александер Шаленберг, по првичната непријатност, да сака да биде канцелар. Затоа тој може да се обиде да се ослободи од Себастијан Курц. Но, дури и тогаш, нема да има значителни промени во политиката на Австрија кон ЕУ и нејзините соседи.

Бидејќи Шаленберг се гледа себеси како „човек кој работи надвор од убедување“ кога станува збор за миграциската политика, тоа значи дека границите ќе останат затворени и дека правото на азил дополнително ќе се намали. Покрај тоа, новиот австриски канцелар оценува дека се прекумерни критики на ЕУ за уривањето на владеењето на правото во Полска и во Унгарија. Тој додава дека државните претставници мора да разговараат меѓу себе, а не едни за други.

Од друга страна, соседите на Балканот можат да бидат задоволни. Како министер за надворешни работи, Шаленберг жесток се залагаше за прием на кандидатите од Западен Балкан во ЕУ, можеби попожелен од неговиот шеф, Себастијан Курц.