Грдото лице на државата

Додека светот – во случајов Кина – ја освојува (и) темната страна на Месечината, кај нас, среде Скопје, и тоа во утринскиот сообраќаен „шпиц“, Општина Центар ги мие улиците со цистерни како во педесетите години на минатиот век; додека нормалните држави забрзано ја истражуваат вештачката интелигенција како еволуирачка технологија и нов инпут во (условно) подобрување на животот на човекот, ние не можеме да најдеме природна интелигенција за важни државни работи; додека Европа, како што вели Челиковиќ, „дебатира за заедничките, наднационални прашања, какви што се климатските промени, миграциите, конкурентската способност и социјалната сигурност, борбата против криминалот…“, кај нас еден „министер“ си ја кодоши државата во Брисел и Вашингтон…

Оттука, а во светлината на одбележувањето на 85 години од раѓањето на Ѓорѓи Марјановиќ и неговата позната некогашна мисла за „Македонија пристојно место за живеење“, таа Македонија, денес, е повеќе од грдо место за живеење.

Зашто, формулата за „пристојно место за живеење“ не е со многу непознати. Меѓу другото, вистинското лице на една држава се огледа во нејзините институции, особено оние „највисоките“. И во одговорните поединци што раководат со нив. Иако, се разбира, нема „високи“ и „ниски“ институции, туку државата мора секаде да функционира еднакво: како правна држава. Кај нас тоа речиси никогаш не е случај, поточно, по правило, нејзиното грдо лице го гледаме секојдневно, секаде. Во континуитет од децении!

Особено во вакви „интермеца“ на (условно) безвластие односно транзиција на власта од едни раце во други. Поточно, токму тогаш кога треба да се види вистинското лице на државата, независно од партиите на власт. Па, де факто, и се гледа. Само што тоа лице е многу грдо, некултурно, самоволно, арогантно…, лице коешто никој баш и не сака да го гледа. Освен главните актери во таа провинциска претстава.

Ние, токму сега, се занимаваме со т.н. технички премиер на којшто и таа измислена функција му е малку па сака едновремено да биде и – пратеник. И неговите самоволие и безобразлук, коишто веќе одамна ги преминаа сите граници, не ја пуштаат ни едната ниту пак другата фотелја. Овој умислен генерал без војска смета дека двете само нему му припаѓаат. И нема кој да му застане на пат.

А по неговиот пример и оној „министер“ за здравство кој, очигледно, одвај се добрал да седне на некое столче, а некој намислил да му го земе. И во транзициски период, иако без надлежности, диригира од кабинетот, разрешува директори, отвора едни скандали а крие други… Како впрочем и еден друг „министер“, оној за правда, кој очигледно се досадува во фотелјата па започнал да пишува писма и да кодоши сѐ по список во странските амбасади во земјава, во Брисел и Вашингтон.

Се разбира, за грдото лице да биде уште погрдо, остатокот на „Владата“ – ако таа воопшто и постои – немо посматра од страна како соучесник во примитивизмот на овие! Ама на сите им се полни устите со ЕУ, со Устав и закони…

Како впрочем и на оние уставни примадони во највисоката судска инстанца во земјата, во суд којшто во нормалните средини е неприкосновеното огледало на државата. Кај нас, Уставниот суд одамна се претвори (и) во етнопартократско легло на коекакви шушумиги внесувани таму според различни партиски „стандарди“, „принципи“ и „заслуги“, а сега се трансформира во нарцистичко огледало на суети кои си играат дворски игри на сметка на државата. После сѐ што деновиве таму се случуваше, не ќе беше чудно за претседател да се кандидира и – вратарот на судот. Впрочем, тој секако има подолг стаж од една екс-партиска потпретседателка, внесена таму целосно незаслужено и без соодветни компетенции, но со жестока амбиција веднаш да стане претседателка!

Дури и кога би застанале тука, ова и вакво лице на македонската држава би било доволно грдо и крајно анахроно, автархично односно недемократско, што светот навистина не би имал причина повторно да нѐ погледне. Нешто како онаа митска глава на Медуза од чија коса излегуваат змии а погледот на нејзиното лице го скаменува гледачот. Зарем навистина не разбираме дека светот е вџасен – да не речам скаменет – од нашата неспособност, неукост, лицемерие, криминал и корупција, грдо однесување и уште погрди политики…?

Ние сега, во овој миг, можеме времено да ја амнестираме сѐ уште неконституираната нова извршна власт. Но ако Собранието е конституирано, зошто никој оттаму веднаш не реагираше на глупостите на избраните идни пратеници кои не сакаат да ја (на)пуштат извршната власт? Особено на самоволието на нивниот некогашен спикер? Ако новото Собрание, уште на конститутивната седница на 28 мај, констатирало дека „на претседателот на Владата и на одреден дел на членовите на Владата со верификацијата на мандатот за пратеник (…) им престануваат функциите во Владата“, зошто ништо не презело тоа да се спроведе и во праксата?

И кој тоа требал да го спроведе во дело? Граѓаните, да ги фатат за уши и исфрлат од кабинетите?

И што воопшто значи и кому воопшто нешто му значи формулацијата дека „Заради обезбедување континуитет во работата на Владата, Владата ќе ги врши само најнеопходните функции до изборот на нова влада“? И знаат ли тие што воопшто се случува во таа Влада, кои „најнеопходни функции“ ги извршуваат посочените? И кои работи си ги завршуваат?

И вака ли замислува новиот состав на Собранието да ги решава и идните проблеми? Со такви флоскули?

А во таа насока, се множат и прилично грди прашања зошто и новата претседателка и нејзиниот Кабинет, во рамките на надлежностите во надворешната политика, не реагираа(т) посоодветно на низата скандалозни државни лупинзи, на пример во ОН, или на продолжувањето на испраќање на „прогресивни кадри“ на коекакви „дипломатски“ позиции, меѓу другото и во Софија?

Или, на пример, знае ли коалицијата во конституирање колкумина од директорите од старата власт сега бараат приклучок кон новата коалиција, прогласувајќи се себеси за – независни? Па дури, на пример, и онаа „директорка“ на Националната галерија, на којашто, можеби, ќе се придружи и онаа од Токсикологија!? Независни – од што? И од кого? И кој ги држеше, такви неуки и неспособни, на директорски и други позиции толку години? Па може ли да се толку наивни?!

Или сѐ се остава за понатаму, за подоцна, кога целосно ќе се конституира власта. Но да не биде – предоцна? Зашто, велат, во политиката нема подоцна. Има сега или – никогаш! И има политика на пропуштени шанси, а ние сме егзактен пример за тоа!

П.С.

А меѓу спомнатите грдотии и една неспомната, но по форматот колосална: конечно излезе на виделина и фактот кој, како и колку бил плаќан овие години за сите испрдоци од црната материја во главата, а во полза на паднатата криминално-коруптивна коалиција. Којашто беше, нели, идеална – за бедни 400 евра месечно! А кај некои и за помалку. Е тоа е нивото на македонскиот поцрнет интелект!

Извор: Теодосиевски уметност