Дитирамбот на осаменоста на Радмила Шеќеринска

Конечно се најде јунак во врвот на владејачкиот СДСМ да покаже барем малку разбирање и за оние луѓе што се против најавените уставни измени и за нивните аргументи.

Радмила Шеќеринска. Лика и прилика на една „просветлувачка“ осаменост во овој СДСМ. По своја вина или заслуга, сеедно.

Да бидеме реални, ако од некого во ова раководство на СДСМ можеше да се очекува барем некаква смисла за нијансирано мислење и елементарна способност макар за миг да се издигне над паролите на ежедневната неинвентивна и здодевна пропаганда водена од „логиката“ на припростиот опортунизам на партиските апаратчици, тоа бездруго е најискусната, политички најобразованата и затоа и најизгубената во овој тим на Бихаќка.

Значи, сепак Радмила Шеќеринска. Прашање е дали воопшто може да се каже дека е дел од тимот. А и на журки не ја викаат, како што слушам. Пак ќе речам, по нејзина вина или заслуга, апсолутно сеедно.

Таа вчера, во дел од еден подолг исказ на дебата на химерата сосила наречена „европски фронт“, ги амнестираше тие што се против уставните измени. За кои таа самата беспоговорно ќе крене рака, тука да нема дилеми. Еве што кажа Шеќеринска:

„Многумина кои ја поддржуваат тезата за уставни измени треба да ги разберат и оние граѓани кои велат не. Главно се Македонци, но тој број не е за потценување. Најголем број од луѓето кои се против уставните измени не се против ЕУ. Не треба да ги убедиме дека ЕУ е важна, некои знаат повеќе и од нас. Тој отпор не доаѓа од отпорот против ЕУ, туку од стравот дека ова не е крај. И тој страв не е нереален. Се плашат дека после тоа ќе има нови барања“.

Ќе си дозволам една куса анализа на овој „дитирамб на осаменоста“ на Радмила Шеќеринска (да ја позајмам таа прочуена фраза со која Ниче своевремено нескромно го опишал своето дело „Така зборуваше Заратустра“).

Пред сè, не сум сигурен дека е сосема најкоректно тоа што Шеќеринска противниците на уставните измени ги идентификува како „главно Македонци“. Мислам дека таа треба малку подобро да се информира, по што лесно ќе дојде до заклучокот дека меѓу противниците на вака скроените уставни измени има и многу припадници и на другите „делови од народи“ што се спомнати во Преамбулата, а уште повеќе и некои други коишто не се спомнати, а не се ни планира да бидат „внесени“. Иако тие би сакале, кога некој веќе наумил да го отвори Уставот за да ги запише Бугарите…

Збунува и забелешката на Шеќеринска дека бројот на луѓето што се противат на најавените измени на Уставот „не е за потценување“. Вака на прва, тоа сугерира заклучок дека бројот сепак е мал, но е поголем од статистичка грешка. За волја на вистината, неколку релевантни анкети спроведени во последните месеци покажаа дека мнозинството граѓани на Македонија се противат на уставните измени. Истите анкети покажаа големо опаѓање на евроентузијазмот кај Македонците, што се толкува главно како последица на притисоците и на уцените од Софија и од Брисел кон Скопје.

Што се однесува до стравот од „нови барања“, за кој Шеќеринска точно ќе утврди дека „не е нереален“, би рекол дека тоа е само мал дел од проблемот. Она големо мнозинство Македонци кои со загриженост гледаат на обидот за агресивното наметнување на проектот на уставните измени како „услов без кој не се може“ напред кон ЕУ – тоа мнозинство кое владата на СДСМ и на ДУИ го потценува и често го понижува, нарекувајќи го „антиевропско“, „антизападно“ и „проруско“ – многу повеќе стравува од старите бугарски барања, за кои Софија се труди и успева да обезбеди поддршка од ЕУ. Тие барања се сведуваат на целосна негација на самобитноста на македонската нација. Тезите се општо познати, бидејќи Македонија и Македонците со нив се соочуваат најмалку 70 години.

Иако не можам да зборувам во името на сите луѓе кои од пропагандата на СДСМ се проскрибирани како „противници на Бугарите во Македонија“ и на нивното „внесување“ во Уставот, ќе си земам сепак слобода да нагласам дека станува збор за една голема лага, која се шири во јавниот дискурс, со нескриена зла намера да ги продлабочи поделбите меѓу Македонците, да внесе немир и да нè врати сите во црнилата на минатото од времето на пропагандите. Спротивно на таа манипулација, вистината е дека мнозинството Македонци не се против желбите на Бугарите да ги остварат своите индивидуални и колективни граѓански права (па и со внесување во Уставот, зошто да не), но тие не можат да прифатат поттекстот на тој потфат да биде брутално негирање на Македонија и на Македонците. А имено тоа се случува. На тоа упатува и евидентното отсуство на волја кај Бугарите да ги прифатат базичните наративи во Уставот, кои традицијата на Крушевската република, одлуките на АСНОМ и македонскиот јазик ги втемелуваат во основата на македонската државност.

Шеќеринска зборува за противниците, а јас мислам дека треба да се кажат неколку збора и за поддржувачите на овој проект на уставните измени. За луѓето кои самобендисано и борбено себеси се нарекуваат „европски фронт“.

Има една поголема група луѓе во Македонија, кои расправата за македонскиот идентитет и за македонската самобитност природно не ги засега. Тоа се Албанците. Разбирливо е тоа, на Балканот секој живее во своите митови и приказни. Иако, за волја на вистината, мора да се каже дека има и Албанци кои покажуваат емпатија кон Македонците, кон народот што втор пат за помалку од една деценија е под еден жесток, неевропски и крајно нецивилизиран притисок под диктат да се откаже од атрибутите на својот идентитет. Има Албанци, чиј број никако не е за потценување, кои ја чувствуваат таа неправда. Како и да е, логиката на бесконфликтноста нив „по дифолт“ ги рубрицира како „проевропски“. Има ли тоа некаква смисла?

Сепак, главни поддржувачи на ваквите уставни измени се луѓе, главно Македонци, чиј број не е за потценување, за кои прашањето на уставните измени е прашање на политички опортунитет. Поради што било каква материјална расправа на темата е одвишна и значи губење време на патот кон ЕУ.

Тие луѓе, свесно или несвесно, ја шират лагата дека откако уставните измени ќе се усвојат шверцерски, без суштинска и демократска расправа, без обид да се дојде до прифатливо решение, во еден блиц криг за кој се надеваат дека би можел да им ги подобри сега слабите шанси за успех на следните избори, евроинтеграцискиот процес веднаш ќе се деблокира, преговорите ќе тргнат како по лој и нема да мине многу време а во Македонија ќе потечат европски пари, мед и млеко.

Ништо од тоа нема да се случи, другарчиња од „фронтот“.

Ни за седум, а не пак за три или четири години, како што предвидува Али Ахмети.

Ама баш ништо!

Тоа е заблуда.

Оние неколку разумни реченици на Шеќеринска уверливо ја разбиваат таа заблуда. Шеќеринска сепак не е куче од јуче, што би рекле Србите. Таа многу добро знае дека бугарските аспирации кон Македонија и кон Македонците не се од вчера. И разбира дека тие нема да се окончаат со внесувањето на Бугарите во македонскиот Устав и дека и натаму ќе бидат извор на старо-нови барања, коишто властодршците во Скопје ќе мора да ги исполнуваат. За светот да не ја изолирал Македонија. За тие да не ја изгубат поддршката од локалните дипломати, која им значи многу повеќе од чувствата на избирачите.

Опасни филмови се тоа…

И на уште една помисла наведува овој исказ на Шеќеринска. Јас изгледа не грешам многу кога верувам дека во СДСМ има луѓе, главно Македонци, чиј број не е за потценување, на кои не им се допаѓа како владата вака безглаво ја тера оваа работа со уставните измени. Во нашите султански партии луѓето коишто не се согласуваат со политиките на раководствата главно молчат, водејќи се од народната „наведната сабја глава не сече“. Но, тоа тивко мнозинство често знае да изненади во клучните моменти, да мобилизира или да демобилизира, да предизвика пресврт кога тоа никој не го очекува.

Како влијателна политичарка од времето на раѓањето на СДСМ, како некоја што ги доживеала и преживеала и најславните и најтажните мигови во историјата на оваа партија и на независна Македонија, а згора на тоа и како единствена со таков стаж и багаж во својата партија, Шеќеринска упатува многу сериозна порака до помладите колеги на раководни позиции во СДСМ.

Радмила Шеќеринска не се продава лесно како олицетворение на „чистотата“ во СДСМ, но нејзиниот збор има специфична тежина. Тоа не може да се негира. Да сум јас на местото на партиските југенди, долго би размислувал за тоа што сакала, всушност, „писателката“ да ни каже.

Мислам, не мора баш долго, се сфаќа тоа и по кратко размислување, обаче не без малку талент, нели…