ЛЕБАРКИТЕ ПРЕЖИВЕАЈА, А ДИНОСАУРУСИТЕ НЕ Науката открива што ги прави овие суштества неуништливи
За разлика од некои инсекти кои претпочитаат да јадат едно специфично растение, лебарките се сештојади. Ова значи дека тие најмногу јадат храна што потекнува од животни или растенија, но дека ќе гризнат и картон, некои видови облека, па дури и измет. Имањето непребирлив апетит им овозможило на лебарките да ги преживеат скудните времиња.
Како лебарките го преживеале астероидот кој доведе до изумирање на диносаурусите? Кога карпата позната како Чиксулуб падна од вселената и се удри во Земјата пред 66 милиони години, на нашата планета секако постоеле и лебарки, пишува НаученАларм.
Ударот предизвикал силен земјотрес, а научниците зборуваат и за вулкански ерупции илјадници километри од местото на ударот. Три четвртини од растенијата и животните на Земјата умреле, вклучително и повеќето диносауруси, освен некои видови кои биле предци на денешните птици.
Како би можеле да преживеат бубачките долги неколку сантиметри кога изумреле толку многу моќни животни? Излегува дека тие биле добро опремени да преживеат метеорска катастрофа.
Кога имаш рамно тело, секаде се пикаш
Ако некогаш сте виделе лебарка, сигурно сте забележале дека нивните тела се многу рамни. Ова не е случајност. Рамните инсекти можат да се стискаат на потесни места. Ова им овозможува да се кријат практично насекаде и можеби им помогнало да го преживеат ударот на астероидот Чиксулуб.
Кога удрил метеорот, температурите на површината на Земјата вртоглаво се искачиле. Многу животни немале каде да побегнат, но лебарките можеле да се засолнат во ситните пукнатини на почвата, кои обезбедуваат одлична заштита од топлина.
Не прибираат што ќе јадат, тие се сештојади
Ударот на метеорот предизвикал цела низа други ефекти. На пример, исфрлена била толку многу прашина што небото се затемнило. Како што небото се затемнувало, немало сонце, па температурите паднале и условите станале зимски. Со мала сончева светлина, преживеаните растенија се мачеле да растат, а многу други организми кои се хранеле со тие растенија гладувале.
Но, не и лебарките. За разлика од некои инсекти кои претпочитаат да јадат едно специфично растение, лебарките се сештојади. Ова значи дека тие најмногу јадат храна што потекнува од животни или растенија, но дека ќе гризнат и картон, некои видови облека, па дури и измет. Имањето непребирлив апетит им овозможило на лебарките да ги преживеат скудните времиња.
Несат јајца во посебни кутии
Друга корисна особина им е тоа што јајцата ги несат во мали заштитни футроли. Овие кутии од јајца изгледаат како сушен грав и се нарекуваат „oothecae“, што значи „кутии со јајца“.
Како и куќиштата за нашите смартфон мобилни телефони, овие кутии за јајцата се тврди дека ја штитат нивната содржина од физичко оштетување и од други закани, како што се поплавите и сушата. Некои лебарки чекале катастрофата од астероидот да помине во нивните удобни кожурци.
Има 4.000 видови лебарки и разни инсектициди
Модерните лебарки преживеале до ден денес. Тие можат да живеат речиси насекаде на копното, од топлите тропски предели до најстудените делови на земјината топка. Научниците проценуваат дека има над 4.000 видови лебарки.
Неколку од овие видови сакаат да живеат со луѓе и брзо стануваат штетници. Штом лебарките ќе се вградат во вашата зграда, тешко е да се ослободи секоја мала пукнатина од овие инсекти и нивните отеки. Кога на нехигиенски места се присутни голем број лебарки, тие можат да шират болести. Најголемата закана што тие ја претставуваат за здравјето на луѓето е од алергените што ги произведуваат и кои можат да предизвикаат напади на астма и алергиски реакции кај некои луѓе.
Науката ги проучува движењата на лебарките
Бубашвабите можат да одолеат на многу хемиски инсектициди затоа што ги имаат истите способности што им помогнале на нивните предци да преживеат, за разлика од диносауруси.
Но, за денешната наука, лебарките се многу повеќе од штетници. Истражувачите ги проучуваат нивните комплексни движења со шест нозе и дизајнот на нивното тело за да можат да изградат подобри роботи.
Изгледа дека фактот што преживеале над 60 милиони години на Земјата конечно им се исплати.