ВО СРБИЈА ПОЧНА ДА ФУНКЦИОНИРА СИСТЕМОТ „ПРОНАЈДИ МЕ“ Целата јавност се вклучува во потрага по исчезнато дете

Во Србија од денеска функционира систем за итно известување на јавноста, кој треба да помогне во пронаоѓањето на исчезнатите деца. Иницијативата за воведување на системот „Пронајди ме“ е стара осум години.

Системот „Пронајди ме“ („Find Me“) е направен по моделот на „Amber alert“, американскиот систем за пронаоѓање деца, кој постои од 1996 година, а слични системи се воведени во многу земји. Статистиката вели дека тие се ефикасни во 90% од случаите.

Животот на секое дете е поважен од било што друго

„Животот на секое дете е поважен од било што друго. Звучи како флоскула, но тоа е вистина“, рече Александар Вучиќ, претседателот на Србија, кој официјално го промовираше новиот систем.

Во Србија во последните две години се распишани речиси 3.889 потраги по исчезнати деца, од кои 3.859 се прекинати. Фондацијата Тијана Јуриќ апелираше за воведување на ваков систем во 2015 година.

„Горд сум што можам да истакнам дека ова е прв ваков систем во регионот“, изјави денеска Игор Јуриќ, директор на Фондацијата, која го носи името на неговата киднапирана и убиена ќерка Тијана. Девојчето исчезнало во 2014 година, кога имала неполни 15 години, а нејзиното тело било пронајдено 12 дена подоцна.

Според податоците на оваа Фондација, секоја година во Србија се пријавуваат исчезнати меѓу 1.300 и 1.500 деца. Во сите случаи не станува збор за киднапирање. Причините за исчезнувањето се различни, а најчесто се случува детето самоиницијативно да избега од куќата или установата каде што престојува.

Кога се активира системот?

Како ќе функционира овој систем во Србија?

Исчезнувањето на малолетниците го пријавуваат родителите или старателите, а одлуката за активирање на системот ја носи Министерството за внатрешни работи. Системот нема да се активира за секое дете чие исчезнување е пријавено, туку само кога постои сомневање дека е жртва на кривично дело.

Системот нема да се активира дури и ако се процени дека објавувањето информации за детето може да ја загрози безбедноста на детето и да ја попречи работата на полицијата. Тој сепак мора да се активира во сите случаи на исчезнување на деца до 7 години, како и на деца со пречки во развојот до 18 години.

Како стасуваат пораките до граѓаните?

Кога се активира системот за исчезнување на малолетно дете, граѓаните се известуваат со СМС порака, со прекин на телевизиски и радио преноси, со известувања на автопати, на аеродроми, на автобуски и на железнички станици. Доколку имаат информации за детето, граѓаните можат да пријават во полиција на бројот 192.

Кога ќе се активира системот, медиумите се должни да ги прекинат телевизиските и радио преносите. за да го пренесат соопштението на полицијата. Во првите 24 часа по активирањето, тие ќе бидат обврзани да го емитуваат истото соопштение на секои половина час, а потоа на секој час во следните 48 часа.

Откако ќе се пронајде детето, па дури и да не биде пронајдено во рок од 48 часа, медиумите се должни да ги избришат сите информации за детето што дотогаш ги емитувале.

Искуствата во САД и во Европа

Овој систем е создаден во САД во 1996 година. Името го добил по Амбер Хагерман, деветгодишно девојче од Тексас, кое било киднапирано и убиено. Околу 95 отсто од случаите на „Амбер Алерт“ се решаваат во рок од 72 часа.

Ва Европа, постои мрежа која ги вклучува Белгија, Бугарија, Кипар, Чешка, Франција, Германија, Грција, Ирска, Италија, Велика Британија, Швајцарија, Словачка, Романија, Португалија, Полска, Холандија, Малта, Луксембург и Литванија. Во секоја земја има правила кога се активира системот, како и кој и како може да и помогне на полицијата во потрагата.