ТАЈНАТА НА ГОЛЕМИОТ ДУХОВЕН УЧИТЕЛ Љубовта што не смееше да постои

Џиду Кришнамурти беше еден од највлијателните духовни мислители на дваесеттиот век — човек кој го отфрли статусот на „месија“, ги распушти сите организации околу себе и порача: „Вистината е земја без пат.“

Роден во 1895 година во Индија, во браминско семејство, Кришнамурти од дете бил вовлечен во теозофското движење. Таму, британската мистичарка Ани Безант го прогласила за можен „Светски учител“ – нов духовен водач на човештвото.

Но во 1929 година, пред илјадници следбеници, тој неочекувано се откажа од титулата, изјавувајќи дека „вистината не може да биде организирана“. Оттогаш, целиот свој живот го посвети на разговори за слободата, љубовта и човечката свест.

Зад тој светол лик на скромен филозоф што одеше по светот без имот и без религија, сепак постоела една длабоко чувана тајна — тајна љубовна врска што ќе го следи целиот живот.

Идеалистот, брачниот пар и сенката што расте

Во дваесеттите години, Кришнамурти се запознава со млад брачен пар од Калифорнија – Розалинда и Раџагопал Дешикатчар. Таа е интелигентна, убава и живописна жена; тој – рационален, посветен на организацијата и на издавачката работа на Кришнамурти.

Тројцата стануваат блиски. Живеат и патуваат заедно, делат заеднички духовни идеали, а Раџагопал го презема деловното управување со фондацијата што ги издава делата на учителот.

Но, зад фасадата на духовно братство, полека се раѓа емоционална блискост меѓу Кришнамурти и Розалинда.

Таа гледа во него не само учител, туку човек со исклучителна чувствителност и болка; тој, пак, во неа наоѓа топлина и човечка нежност што му недостасувале од младоста.

Од писмата и дневниците што подоцна ќе излезат на виделина, дознаваме дека врската била интимна и долга, дека се среќавале тајно, патувале заедно и си пишувале писма полни љубов и вина.

Љубов во спротивност со сопствените учења

За Кришнамурти, таа љубов била противречност со сè што проповедал.

Тој учел дека човекот треба да биде слободен од поседување и зависност, а истовремено бил врзан за жена со која не можел ниту јавно да биде, ниту целосно да се откаже.

Сведоците подоцна ќе кажат дека во тие години изгледал уморен, раздвоен меѓу „вистината“ што ја барал и животот што го живеел.
Розалинда во своите белешки ќе напише дека тој „се бореше да биде над човечкото, но страдаше како човек“.

Сепак, таа љубов – колку и да била тивка и скриена – го одржувала жив, му давала нешто што ни духовноста ни славата не можеле да му дадат: топлина.

Првата пукнатина

Раџагопал, сопругот, долго време не знаел. Но настаните што следеле во педесеттите години покажуваат дека тајната на крај излегла на виделина.

Не е јасно дали дознал од признание или преку писма, но последиците биле катастрофални.

Пријателството и довербата се распаднале. Раџагопал чувствувал дека бил изневерен и како сопруг и како човек. Кришнамурти, кој го гледал како брат, сега го гледал како непријател.

Во тишина и без јавно објаснување, тројцата се разделиле.

Години на горчина

Во следните децении, врската меѓу Кришнамурти и Раџагопал се претворила во правен и морален кошмар.
Двајцата се суделе за ракописи, авторски права и имот на фондацијата што ја воделе заедно.

Обвиненијата оделе во двете насоки: Кришнамурти тврдел дека Раџагопал го измамил, а Раџагопал дека учителот го предал.
Во позадина на сето тоа, Розалинда се повлекла – уморна, тивка, скршена од годините на вина и поделби.

Кришнамурти продолжил да држи предавања низ светот, но сведоците велат дека неговиот поглед станал подлабок, понекогаш тажен. Се чинело дека никогаш не ја преболел таа сенка.

По смртта – откривање на тајната

Кога Кришнамурти починал во 1986 година во Охајо, Калифорнија, јавноста сè уште го гледала како човек без личен живот. Но пет години подоцна, ќерката на Розалинда – Радха Раџагопал Слос – ја објави книгата „Lives in the Shadow with J. Krishnamurti“.

Во неа, без омраза, но со болна искреност, таа открива дека нејзината мајка имала долгогодишна љубовна врска со човекот кого светот го славел како духовен пример. Книгата предизвика бурни реакции: некои ја сметаа за предавство, други за ослободување од митот.

Одеднаш, Кришнамурти повеќе не беше само мудрецот што зборуваше за умот и слободата – туку човекот што ја почувствувал човечката противречност во својата најдлабока форма.

Суштината на парадоксот

Кога денес ќе се погледне назад, оваа приказна не ја поништува големината на Кришнамурти. Напротив, ја обележува со човечка вистина. Тој не бил безгрешен, туку човек кој искрено се обидувал да разбере што значи да се живее без страв и зависност, а сепак се судрил со сопствените чувства. Можеби токму затоа неговите зборови за љубовта се толку автентични:

„Љубовта не е нешто што може да се научи. Таа доаѓа само кога умот престанува да сака да поседува.“

Кришнамурти, кој цел живот учеше дека човекот мора да гледа во себе без маска, остави зад себе најголемата иронија — дека вистинскиот пат до вистината минува низ сенката на сопственото срце.