НЕ СУМ НАПРАВИЛ НИШТО ЛОШО И НЕМА ДА ГО ПОВТОРАМ! Светски ден на шегата 1 април

Денеска е 1 април, Светскиот ден на шегата, кога многу луѓе се обидуваат да направат разни трикови само заради смеа и забава, иако понекогаш овие навидум безопасни шеги имаат и несакани ефекти.

Се слави со векови, но неговото потекло е нејасно. Има различни толкувања, а едно од нив е дека овој „народен празник“ се појавил на крајот на средниот век во Европа како Ден на сите будали, што претставувало општонародна веселба.

Англичаните мислат дека Денот на шегите е преземен од Истокот и 1 април го нарекуваат „Ден на сите будали“. Финците тој ден го поврзуваат со пролетното подучување на децата за земјоделските работи, а слично е и во Швајцарија. Има мислења дека корените на тој „празник“ досегаат до стариот Рим, познат и по тоа што жителите знаеле да се забавуваат, измислувајќи разни шеги.

Многумина мислат дека овој обичај се појавил во 16 век во Франција, околу 1564.година, а за измамениот велеле дека ја добил „априлската риба“. Во Ајндховен, Холандија, постои традиција на шеги на 1 април, а весниците се тркаат со објавување „ексклузивни“ вести, како што се доаѓањето на некои светски државници во тој град, за болести и експерименти во атомистиката.

Германците 1 април го сметаат за ден кога се ранливи, а своите лоши чувства помалку ги поврзуваат со правење лоши шеги, а повеќе со традицијата дека на 1 април е роден апостол Јуда, предавникот на Христос.

Обичајот да се прават првоаприлски шеги не го заобиколил ниту Балканот, па често во медиумите можело да се најде нешто што ќе ги „изненади“ читателите.

Музејот на шеги во Сан Диего објави листа на десет најдобри првоаприлски шеги во англосаксонскиот печат, а една од најсмешните има врска со политиката. Таа шега се однесува на американското државно радио кое ја објавило новата кандидатура на Ричард Никсон за претседателските избори во 1992 година, под мотото: „Не сум направил ништо лошо и нема да го повторам тоа“!

Според традицијата во многу земји, луѓето можат да се шегуваат со другите до пладне на 1 април, но ако го направат тоа после тоа време, тогаш самите стануваат „априлски луди“.

Следејќи ја традицијата, многу медиумски куќи, компании, веб-страници и други шегобијци во светот се јавувале со разни првоаприлски шеги – од смешни до апсурдни, па во последните години се појави вест дека Дејвид Бекам се приклучил на австралиската фудбалска репрезентација, па шега во времето на поранешниот француски претседател Никола Саркози, дека поднел неотповиклива оставка, дека Канада купила половина Хаваи итн.

National Geographic: Четири теории за 1 април

Иако не постои прецизно дефиниран одговор за тоа кога и зошто 1 април почнал да се смета за Ден на Шегите, постојат неколку теории. National Geographic ги објави најинтересните теории за овој весел празник.

 

Библијата

 

Потеклото на овој меѓународно признат ден датира од библиските денови. Оваа теорија укажува дека празникот на шегите се слави откако Ное првпат пуштил гулабица за да провери дали водата од големата поплава се повлекла. Дека тоа било први април е потврдено во хебрејската Библија, како и во 71-та сура од Куранот.

Друга теорија е дека Исус бил испратен од Понтиј Пилат кај Ирод и назад токму на овој ден. Овој пат често се нарекува како залудна работа, односно како трик. Затоа се смета дека тој ден оттогаш се смета за ден на шегата.

 

Рим

 

Шегите што се случија на 1 април исто така датираат од времето на стариот Рим. Се верува дека Римјаните и Келтите го славеле фестивалот на шегите за време на пролетната рамноденица, која се одржува во близина на Денот на шегата.

Постои и древен римски мит за богот Плутон и неговото киднапирање на Просерпина, божицата на житото и жетвата. Мајката на Просерпина можела да го слушне само гласот на својата ќерка и залудно ја барала низ огромните пространства на подземјето. И ова, како и во случајот со Исус, се сметало за залудна работа.

 

Преминот од Јулијанскиот во Грегоријанскиот календар

 

Римјаните и Хиндусите ја прославуваа Новата година веднаш по пролетната рамноденица, која е на 20 или 21 март. Во средниот век, поголемиот дел од Европа го прославуваше 25 март, празникот Благовештение, како почеток на празнувањето на Новата година. Прославата би траела една недела, до 1 април. Во 1582 година, папата Григориј XIII наредил да се почитува Грегоријанскиот календар, според кој Новата година се слави на 1 јануари.

Бидејќи народот никогаш не бил склон да ги прифаќа новите правила во секојдневниот живот, многумина одбиле да го почитуваат календарот на папата Григориј и продолжиле да ја слават Новата година околу 1 април. Оние кои го прифатиле новиот календар тој ден се шегувале на сметка на „неинформираните“, исмевајќи ги нивните застарени прослави.

 

Британската култура

Една од теориите е поврзана со британскиот крал од 13 век. Имено, овој крал го прогласувал за јавно добро секој пат по кој ќе поминел. Еднаш, на 1 април, планирал да помине низ дел од градот Нотингемшир. Кога ги слушнале плановите на кралот, граѓаните решиле да не му дозволат да влезе во градот. Затоа, кралот испратил војска да ги казни непослушните граѓани, но кога пристигнала војската, целиот град се занимавал со глупави активности, како давење риби на суво. Кога слушнал како се однесуваат жителите на овој град, кралот го прогласил градот за премногу глупав за да биде казнет.

Некои од шегите:

Војна на световите

Една од најголемите, наводно, ненамерна шега од 1938 година докажува колку е лесно масите да се доведат во заблуда. Ја споменуваме како пример иако таа воопшто не се случила на 1 април, туку воочи Ноќта на вештерките (30 октомври). Орсон Велс, кој тогаш имал само 23 години, предизвикал масовна паника во САД со радио драмата „Војна на световите“, а слушателите поверувале дека светот навистина го нападнале вонземјани.

Американците не се смириле ниту по серијата предупредувања дека се работи исклучиво за фикција и радио драма. Се проценува дека околу 1,7 милиони луѓе ја сфатиле приказната здраво за готово.

Шпагети со дрво

На 1 април 1957 година, Би-Би-Си прикажале репортажа  за едно семејство од Тичино (еден од кантоните во Швајцарија), кое одгледува дрвја- шпагети. Во центарот на репортажата била жена што бере шпагети од дрво. Гледачите го преплавиле Би-Би-Си со писма и телефонски повици по емисијата. Сакале да знаат каде можат да набават шпагети-стебло.

Хамбургер за левучари

Во 1998 година, Бургер Кинг објави оглас во весникот USA Today за „Left-handed Whopper“, хамбургер кој е специјално направен за леваци (состојките на хамбургерот при јадењето капат на онаа страна која им одговара на левучарите). Откако левучарите навалиле во рестораните, Бургер Кинг призна дека само се шегува и дека во меѓувреме добил илјадници нарачки за хамбургер кој им одговара на деснаците.