ИМЕТО НА НОВИОТ ПАПА ЌЕ ОТКРИЕ ВО КОЈ ПРАВЕЦ ЌЕ ЈА ВОДИ ЦРКВАТА Еве што значат најчестите папски имиња

Првата индикација за насоката што ќе ја земе новиот папа ќе биде името што ќе го избере, објави Асошиејтед прес.

Објавата „Habemus Papam“ (Имаме папа) од балконот на базиликата „Свети Петар“, прво го открива новото име на папата на латински, прво крштевното име, а потоа папското име, кое носи силна симболика.

Папата Франциско II би го означил континуитетот со пастирското наследство на покојниот папа и неговото ставање на маргинализираните во преден план. Самиот Франциск на шега рекол дека неговиот наследник би можел да се нарече Јован XXIV, по прогресивниот папа од ерата на Вториот ватикански собор.

Најпопуларното папско име на 20 век, Пиј, би бил јасен знак дека традиционализмот се враќа на престолот на Свети Петар.

– Во најдлабокиот дел од нивната свест, кога влегуваат во конклавата, секој од нив влегува со име во главата – вели Наталија Императори-Ли, професорка по религија на Универзитетот Менхетен.

Историја на папските имиња

Во текот на првиот милениум на Католичката црква, папите ги користеле своите крстени имиња. Првиот исклучок бил римскиот папа Меркуриј од 6 век, кој бил именуван по пагански бог, па затоа го зел посоодветното име Јован II.

– Праксата за земање ново име се воспоставила во 11 век, во периодот кога германските папи ги избирале имињата на раните црковни отци „за да го означат континуитетот – рече отец Роберто Реголи, историчар на Папскиот грегоријански универзитет во Рим.

Низ вековите, папите честопати го избирале името на папата кој ги назначил за кардинал. Најчесто избираното име било Јован, дури 23 пати, по што следувале Бенедикт и Гргур, по 16 пати.

– Дури од средината на 20 век папите почнале да избираат имиња што го означуваат правецот на нивното владеење. Дури и сега, додека чекаме нов папа, името што ќе го избере ќе ни помогне да разбереме во која насока сака да ја води Црквата – вели Реголи.

Некои имиња се надвор од употреба со векови, како Урбан или Иноцентиј.

– Не мислам дека некој ќе го избере името Иноцентиј. Тоа не би бил добар избор – рече Императори-Ли, осврнувајќи се на скандалите со злоупотреба што ја потресоа Црквата.

Имињата и нивните симболични значења

Франциско: Папата Франциск, избран во 2013 година, го зеде своето име од Свети Франциск Асишки, познат по својата понизност, сиромашен живот и љубов кон сите суштества. Со тоа, тој сигнализираше папство посветено на маргинализираните, вклучувајќи ги сиромашните, затворениците и ЛГБТ+ заедницата, промовирајќи мир, братство и заштита на животната средина.

Бенедикт: Името последен пат е избрано од германскиот кардинал Јозеф Рацингер во 2005 година. Папата Бенедикт XVI рече дека сака да му оддаде почит на Бенедикт XV, кој ја водеше Црквата за време на Првата светска војна, а и на Светиот Бенедикт од 6 век, основачот на западното монаштво. Еден од приоритетите на Бенедикт XVI беше да ја оживее верата во Европа.

– Ако го добиеме папата Бенедикт, ќе знаеме дека кардиналите го сметале Франциск за исклучок – рече Императори-Ли.

Јован Павле: Првото сложено папско име, избрано од кардиналот Албино Лучијани во 1978 година во чест на Јован XXIII, кој го отвори Вториот ватикански собор, и Павле VI, кој го затвори. Името сигнализираше посветеност на реформи, вклучувајќи премин од латинската миса на локалните јазици и отворање кон други вери, особено кон јудаизмот. Папството на Јован Павле I траеше само 33 дена. Неговиот наследник, полскиот кардинал Карол Војтила, го зеде името Јован Павле II.

Јован: Избран 23 пати, последен пат во 1958 година од Јован XXIII. Името може да се однесува на Свети Јован апостол, еден од дванаесетте апостоли на Исус и автор на едно од евангелијата, или на Свети Јован Крстител, пророкот кој го крстил Исус.

– Јован XXIII бил папа од кого не се очекувало многу, но оставил огромно влијание врз Црквата. Тоа може да биде знак за видот на папство што сакаат да го остават зад себе. – рече Императори-Ли.

Павле: Избран 6 пати, последен пат во 1963 година од Павле VI. Свети Павле апостол ги ширел учењата на Исус во 1 век.

Пиј: Име поврзано со папи, познати по традиционализмот и по противењето на реформите. Во 1858 година, Пиј IX наредил киднапирање на еврејско момче, Едгарџо Мортара, кое тајно го крстила домаќинка, а потоа го одгледал како католик во Ватикан. Пиј X беше водечки антимодернист на почетокот на 20 век, кој ја инспирираше расколничката група Друштвото на Свети Пиј X. Пиј XII беше папа за време на Втората светска војна, честопати критикуван бидејќи не беше доволно гласен да го осуди Холокаустот.

– Сега тоа е име кое е во еден вид заробеништво кај одредени традиционалистички католички групи – рече Реголи.

Кои се можните кандидати за Папа?

Нема официјални кандидати за папа, но некои кардинали се сметаат за папабилни, т.е. оние кои ги имаат потребните квалитети за да станат папа.

Откако Свети Јован Павле II ја заврши децениската доминација на италијанските папи во 1978 година, кругот на потенцијални наследници беше проширен, а сега дури и кардиналите од далечните краеви на светот имаат реална шанса.

Кардиналите ќе почнат да гласаат кога ќе започне конклавата на 7 мај.

Еве некои можни кандидати, без посебен редослед:

• Пјетро Паролин (70): Италијанец, државен секретар на Ватикан под папата Франциск, искусен дипломат:
• Луис Тагле (68): Филипинец, поранешен надбискуп на Манила;
• Фидолин Амбонго Бесунгу (65): Конгоанец, поранешен претседател на Бискупската конференција на Африка и Мадагаскар;
• Матео Зупи (70): Италијанец, поранешен помошен бискуп на Рим;
• Петер Ердо (73): Унгарец, двапати избран за шеф на групата на Европската бискупска конференција;
• Роберт Превост (70): Американец/Перуанец, поранешен надбискуп на Чиклајо во Перу и поранешен водач на августинскиот ред;
• Андерс Арборелиус (76): Швеѓанец, член на Редот на раселени кармелитски отци, долгогодишен претседател и потпретседател на Скандинавската бискупска конференција;
• Пјербатиста Пикабала (60): Италијанец, член на Францисканскиот ред на мали фратари;
• Хуан Хозе Омела (79): Шпанец, мисионер во поранешниот Заир (Конго), претседател на Шпанската бискупска конференција;
• Рајнхард Маркс (72): Германец, координатор на Ватиканскиот економски совет, претседател на Германската бискупска конференција, претседател на Комисијата на Европската бискупска конференција;
• Роберт Сара (80): Гвинеец, рефект на Ватиканската литургиска канцеларија; раководител на добротворната канцеларија на Ватикан Кор Унум; секретар на мисионерската канцеларија на Ватикан; надбискуп на Конакри, Гвинеја;
• Марк Оулет (81): Канаѓанец, раководител на ватиканската канцеларија за бискупи; Претседател на Папската комисија за Латинска Америка; надбискуп на Квебек, Канада; ректор на семинаријата во Колумбија; член на сулпикискиот религиозен ред;
• Кристоф Шинборн (80): Австриец, уредник на Катехизмот на Католичката црква, збирка црковни учења; член на доминиканскиот религиозен ред.