БРИТАНСКАТА ПОЛИТИКА СТАНА ПОНЕСТАБИЛНА Што значи победата на лабуристите во Обединетото Кралство?

Лидерот на опозициската Лабуристичка партија, Кир Стармер, ќе ја преземе функцијата премиер на Обединетото Кралство од Риши Сунак, со најизразената изборна победа од која било британска политичка партија овој век.

Резултатите од поединечните изборни единици преку ноќ сигнализираа дека лабуристите удобно ќе освојат вкупно мнозинство, враќајќи ја левичарската партија во владата за првпат од 2010 година.

Очајниот Сунак го призна поразот во краток говор непосредно по 4.30 часот, по бледата кампања, пишува британски Гардијан.

Лабуристите на пат за рекордна победа на изборите во ОК

Лабуристите на Стармер беа на пат да постигнат извонреден пресврт по катастрофалниот резултат на партијата во 2019 година, со прогнозата за убедлива победа која ќе биде приближно на исто ниво со првата изборна победа на Тони Блер во 1997 година.

Предвидувањата беа дека лабуристите ќе освојат 408 места од 650, многу пред 326-те потребни за мнозинство.

Пред пет години, малкумина политичари или коментатори очекуваа дека лабуристите ќе закрепнат толку бргу, но победничката партија имаше корист од поделената опозиција во која бунтовничката десничарска партија Реформа на Најџел Фараж ги зеде гласовите од конзервативците ослабени и оцрнети од непопуларните премиерски позиции на претходниците на Сунак, Борис Џонсон и Лиз Трас.

Гласањето повеќе беше антиконзервативно, одошто пролабуристичко

Бројот на гласови за конзервативците се намали, додека, пак, гласовите за лабуристите се зголемија многу скромно. Партијата на Сунак освои околу 22,3% од гласовите, што е катастрофален пад од 20% од 42,4% гласови постигнати во 2019 година.

Се предвидуваше дека партијата ќе освои 136 места, што е нејзиниот најлош изборен резултат досега во тривековната историја на британската демократија. Осум членови на конзервативниот кабинет ги загубија своите позиции до 5 часот наутро, што е рекорд.

Сепак, уделот на лабуристите беше 36,3%, за 4,2 процентни поени повисок од претходните избори.

Британските гласачи очигледно не им простија на конзервативците за низата катастрофи, меѓу кои и неодамна катастрофалниот мини-буџет од претходничката на Сунак, Лиз Трас, во септември 2022 година. Нефинансираните даночни намалувања доведоа до нагло зголемување на трошоците за хипотека бидејќи каматните стапки се зголемија поради загриженост за јавните финансии на ОК.

Движењето за независност на Шкотска доби  удар

Претходно доминантната шкотска национална партија беше отфрлена за првпат по една деценија, уназадувајќи ја нејзината борба за независност. СНП, која освои 48 места во Шкотска во 2019 година, се предвидуваше дека ќе освои осум. Лабуристите, кои освоија само едно место во 2019 година, освоија 35 места до 5 часот наутро, вклучувајќи го и секое место во Глазгов.

Иако СНП не успеа во обидот да обезбеди независност на Шкотска на референдумот во 2014 година, таа освои мнозинство од шкотските места на сите избори во Обединетото Кралство од 2015 година и го води парламентот на Холируд од 2007 година.

Таа водеше кампања со аргументот дека ако освои мнозинство од 57-те места на Шкотска, ќе има мандат повторно да преговара за вториот референдум за независност. Но, сеопфатниот пораз на партијата засега го турка прашањето во втор план.

Десничарската Реформа на Фараж освои неколку места

Најџел Фараж, политичар кој е за Бегзит и против имиграционата политика на ОК, освои место во парламентот, во осмиот обид, заедно со уште тројца, создавајќи мал, но потенцијално бучен блок во Вестминстер. Иако Фараж, сега пратеник, веќе е позната медиумска фигура, водењето на мала партија во парламентот на Вестминстер му гарантира поголема медиумска изложеност во иднина.

Партијата освои 4 места, помалку од предвидените 13.

Значајно е тоа што партијата Реформа во ОК, исто така, беше втора во десетици места, особено во областите кои претходно го поддржуваа Брегзит, позиционирајќи ја партијата како предизвикувач на лабуристите на идните избори доколку Стармер попушти и се покаже непопуларен.

Британската политика стана понестабилна

Пред пет години, на последните избори, се зборуваше за престројување во британската политика бидејќи конзервативците, тогаш предводени од Борис Џонсон, презедоа традиционални области во кралството, во кои живеат припадници на работничката класа.

Победата на Стармер сугерира дека немало долгорочно престројување, туку дека старите племенски лојалности во британската политика, што подразбираат луѓето да гласаат по навика, не се толку силни како некогаш.

Британските гласачи се сосема подготвени да им судат строго на политичарите доколку се процени дека не успеале.

Убедлива победа на едни избори не го прави поразот на следните невозможен.