ГОЛЕМ УСПЕХ НА МЕДИЦИНАТА Со пионерска терапија двајца пациенти се наводно излекувани од рак

Две лица, кои беа меѓу првите пациенти кои се лекуваа со револуционерната терапија „CAR-T“, која ги уништува клетките на одредени видови на рак со свои модифицирани клетки, и по една деценија сè уште имаат клетки кои го убиваат ракот и кај нив нема знаци на повторување.

Откритието сугерира дека терапијата со „CAR T“-клетки е „лек“ за одредени видови на рак на крвта, иако лекувањето на цврстите тумори се покажало како поголем предизвик, пишува Гардијан.

Терапијата со „CAR-T“-клетки функционира благодарение на генетскиот инженеринг на „Т“-клетките на поединецот кои ги препознаваат и уништуваат клетките на ракот. „Т“-клетките се вид на бели крвни зрнца кои можат да препознаат и уништат туѓи тела, вклучувајќи ги и клетките на ракот. „CAR-T“-клетките се дизајнирани да бидат подобри во откривањето на клетките на ракот.

Во Обединетото Кралство, терапијата е одобрена за деца и млади возрасни со Б-клеточна акутна лимфобластична леукемија и за возрасни со одредени видови на лимфом – од кои сите се карциноми на крвта.

Во испитувањата, „CAR-T“ терапијата беше исклучително успешна, доведувајќи ги пациентите кои имале само месеци од животот во ремисија, но долгорочните ефекти не се опширно проучени.

Професорот Карл Џун од Универзитетот во Пенсилванија и неговите колеги изјавија во списанието „Nature“ дека клетките на двајцата пациенти кои биле третирани со оваа терапија напредуваат 10 години подоцна. Двајцата пациенти страдале од хронична лимфоцитна леукемија кога примиле „CAR-T“ терапија во 2010 година и постигнале целосна ремисија за само неколку месеци од третманот, што значи дека сите знаци и симптоми на нивната леукемија исчезнале.

И денес пациентите немаат рак. Еден од пациентите Даг Олсон изјави дека по третманот почнал да трча полумаратони. Кога истражувачите ја испитувале крвта на пациентот, тие сепак можеле да ги идентификуваат „CAR Т“-клетките кои биле способни да ги убијат клетките на ракот, како и други кои помагаат во обликувањето на имунолошките одговори.

– Овие клетки ги нарекуваме жива терапија, но исто така бевме многу изненадени што тие сè уште се способни да ги убијат клетките на ракот дури и 10 години по терапијата. Не можеме да кажеме дали секоја клетка на рак исчезна по три недели третман или продолжи да умира, тие се појавуваат, а потоа беа уништени, но знаеме дека овие „CAR-T“-клетките си ја завршија работата. Тие се упорни и функционални – вели професорката Џун.

Професорот Мартин Пули вели дека пред 10 години „CAR T“ терапијата била терапевтски пристап со кој се занимавале многу мал број на научници и се сметала за маргинален пристап, па поради тоа било малку веројатно дека тоа ќе делува. Оваа работа ни покажува дека „CAR T“-клетките можат да донесат ремисии кои траат една деценија на пациентите со рак кои повеќе не реагираат на хемотерапија.

Професорот Дејвид Портер од Универзитетот во Пенсилванија, кој беше вклучен во истражувањето, рече дека тимот не бил подготвен за тоа колку ќе биде успешна оваа терапија.

– Лекарите кои лекуваат рак не го користат зборот „излечен“ лесно или да бидам искрен, многу често. Но, сега имаме пациенти како Даг кои не доживеале да бидат излечени и навистина веруваме дека можеме да почнеме да го користиме зборот „излекувани“ – рече Портер.

„CAR-T“ терапијата не делува кај сите пациенти или кај сите видови на рак. Тоа е и многу интензивно и скапо, иако професорката Џун вели дека трошоците ќе се намалат.

Цврстите тумори се потешки за лекување со „CAR T“-клетки бидејќи тие се опкружени со протеини и клетки кои ги штитат од имунолошкиот систем. Ова се нарекува „туморска микросредина“.

– Знаеме дека„ CAR T“-клетките можат добро да делуваат против цврстите тумори. На пример, покажавме дека тие се активни кај цврсти видови на рак, како што се невробластомите, меѓутоа, „CAR T“-клетките се преплавени со микросредина – вели професорот Пули.

Т-клетките од втората генерација се дизајнирани да го препознаат туморот и да се спротивстават на микросредината и се тестираат во клинички испитувања, вклучително и едно кај пациенти со леукемија.